Rozporządzenie Ministra Zdrowiaz dnia 16 lipca 2024 r.w sprawie wymagań, jakim powinno odpowiadać medyczne laboratorium diagnostyczne, oraz kwalifikacji personelu 1)Minister Zdrowia kieruje działem administracji rządowej - zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2023 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz. U. poz. 2704).

Spis treści

Treść rozporządzenia

Na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 15 września 2022 r. o medycynie laboratoryjnej   (Dz. U. z 2023 r. poz. 2125) zarządza się, co następuje:

§ 1.

Rozporządzenie określa:

1)

szczegółowe wymagania, jakim powinno odpowiadać medyczne laboratorium diagnostyczne, zwane dalej „laboratorium”, w tym warunki sanitarne pomieszczeń i urządzeń niezbędnych do zakresu wykonywanych badań laboratoryjnych;

2)

kwalifikacje personelu i kierownika laboratorium.

§ 2.

1.

Pomieszczenia laboratorium powinny być dostosowane do rodzaju czynności medycyny laboratoryjnej, jakie są w nich wykonywane, w sposób zapewniający poprawną jakość procedur i wiarygodność wyników.

2.

Pomieszczenia i urządzenia wymagające utrzymania aseptyki i wyposażenie tych pomieszczeń powinny umożliwiać ich mycie i dezynfekcję.

3.

W pomieszczeniach, w których jest konieczna zwiększona wymiana powietrza, zapewnia się wentylację mechaniczną.

4.

Pomieszczenia, w których są wykonywane badania laboratoryjne materiału biologicznego, wyposaża się w:

1)

co najmniej jedną umywalkę z baterią z ciepłą i zimną wodą;

2)

dozownik z mydłem w płynie;

3)

dozownik ze środkiem dezynfekcyjnym;

4)

pojemnik z ręcznikami jednorazowego użycia i pojemnik na zużyte ręczniki.

§ 3.

1.

W laboratorium wyodrębnia się:

1)

pomieszczenia główne;

2)

pomieszczenia specjalne;

3)

pomieszczenia socjalne;

4)

pomieszczenie służące do obsługi pacjentów w przypadku, gdy na terenie laboratorium jest pobierany materiał do badań laboratoryjnych i są wykonywane próby czynnościowe;

5)

pomieszczenie administracyjne.

2.

W laboratorium będącym jednostką organizacyjną uczelni albo instytutu badawczego niebędącego podmiotem leczniczym wyodrębnia się pomieszczenia wskazane w ust. 1 pkt 1-3 i 5.

3.

W skład pomieszczeń głównych wchodzą:

1)

punkt przyjęć materiału do badań;

2)

punkt rozdziału materiału do badań;

3)

pomieszczenia do wykonywania czynności medycyny laboratoryjnej.

4.

W skład pomieszczeń specjalnych wchodzą pomieszczenie magazynowe zapewniające zachowanie właściwości fizycznych i chemicznych składowanych oraz przechowywanych odczynników, kalibratorów i materiałów kontrolnych, archiwizowanych próbek materiału biologicznego lub materiałów eksploatacyjnych, niezbędnych do wykonywania badań.

5.

W skład pomieszczeń socjalnych wchodzą pokoje socjalne, urządzenia sanitarno-higieniczne oraz szatnia dla personelu.

6.

W skład pomieszczenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 4, wchodzą:

1)

pokój pobrań oddzielony od innych pomieszczeń laboratorium;

2)

poczekalnia z urządzeniami sanitarno-higienicznymi dla pacjentów.

7.

Pomieszczenia, o których mowa w ust. 1, oznacza się w sposób umożliwiający ich identyfikację.

§ 4.

Laboratorium jest wyposażone odpowiednio do zakresu prowadzonej w nim działalności, w tym posiada:

1)

wyposażenie:

a)

podstawowe,

b)

w aparaturę pomiarowo-badawczą,

c)

umożliwiające wystandaryzowane pobieranie materiału,

d)

wyposażenie zapewniające bezpieczeństwo i higienę pracy;

2)

urządzenia telekomunikacyjne i systemy teleinformatyczne.

§ 5.

Laboratorium jest wyposażone w aparaturę pomiarowo-badawczą, która jest:

1)

dostosowana do rodzaju wykonywanych badań laboratoryjnych materiału biologicznego;

2)

dostosowana do metod badawczych zgodnych z aktualnym stanem wiedzy;

3)

poddawana kalibracji, przeglądom technicznym lub kontroli zgodnie ze wskazaniami producenta lub dystrybutora.

§ 6.

W laboratorium prowadzi się dokumentację aparatury pomiarowo-badawczej, stanowiącej wyposażenie laboratorium, zawierającą:

1)

karty gwarancyjne;

2)

specyfikacje techniczne;

3)

datę rozpoczęcia eksploatacji;

4)

wykaz pracowników przeszkolonych i upoważnionych do obsługi oraz osób bezpośrednio odpowiedzialnych za daną aparaturę;

5)

instrukcje użytkowania;

6)

zapisy kalibracji;

7)

oświadczenie o dopuszczeniu do użytkowania po usunięciu awarii;

8)

dokument potwierdzający przeprowadzenie przeglądu technicznego lub kontroli przez podmiot autoryzowany, zgodnie ze wskazaniami producenta lub dystrybutora.

§ 7.

Wykaz kwalifikacji personelu i kierownika laboratorium określa załącznik do rozporządzenia.

§ 8.

Uczelnia albo instytut badawczy niebędący podmiotem leczniczym, które prowadzą laboratorium, dostosują pomieszczenia laboratoriów do wymagań określonych w niniejszym rozporządzeniu w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

§ 9.

Podmiot wykonujący działalność leczniczą w zakresie medycyny laboratoryjnej, uczelnia oraz instytut badawczy niebędący podmiotem leczniczym, które prowadzą laboratorium, dostosują swoją działalność do wymagań w zakresie kwalifikacji na poszczególnych stanowiskach określonych w załączniku do rozporządzenia w terminie 4 lat od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
1)
Minister Zdrowia kieruje działem administracji rządowej - zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2023 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz. U. poz. 2704).
2)
Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 3 marca 2004 r. w sprawie wymagań, jakim powinno odpowiadać medyczne laboratorium diagnostyczne (Dz. U. poz. 408, z 2006 r. poz. 422, z 2008 r. poz. 324 oraz z 2009 r. poz. 1794), które utraciło moc z dniem 11 grudnia 2023 r. na podstawie art. 164 ust. 1 ustawy z dnia 15 września 2022 r. o medycynie laboratoryjnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2125).

Załącznik   -   Wykaz kwalifikacji personelu i kierownika laboratorium


Lp.
Stanowisko
Wymagane kwalifikacje zawodowe
Liczba lat pracy w zawodzie
1
2
3
4
1
kierownik laboratorium
kwalifikacje uzyskane zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 września 2022 r. o medycynie laboratoryjnej
7
2
zastępca kierownika laboratorium
spełnia wymagania określone dla kierownika laboratorium
-
3
kierownik pracowni
prawo wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego oraz specjalizacja II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie specjalizacji, zgodnie z profilem pracowni
7
prawo wykonywania zawodu lekarza oraz specjalizacja II stopnia w dziedzinie analityki lub w dziedzinie mikrobiologii, diagnostyki laboratoryjnej lub mikrobiologii i serologii lub tytuł specjalisty w dziedzinie mikrobiologii lekarskiej lub diagnostyki laboratoryjnej, zgodnie z profilem pracowni
7
4
starszy asystent medycyny laboratoryjnej
prawo wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego oraz tytuł specjalisty lub specjalizacja II stopnia w dziedzinie właściwej dla diagnostów laboratoryjnych
7
prawo wykonywania zawodu lekarza i specjalizacja II stopnia w dziedzinie mikrobiologii, diagnostyki laboratoryjnej lub mikrobiologii i serologii lub tytuł specjalisty w dziedzinie mikrobiologii lekarskiej
7
5
asystent medycyny laboratoryjnej
prawo wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego oraz tytuł specjalisty lub specjalizacja I lub II stopnia w dziedzinie właściwej dla diagnostów laboratoryjnych
5
prawo wykonywania zawodu lekarza oraz specjalizacja I stopnia w dziedzinie analityki, diagnostyki laboratoryjnej lub mikrobiologii
5
6
młodszy asystent medycyny laboratoryjnej
prawo wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego
3
7
młodszy asystent
lekarz, o którym mowa w art. 5 ust. 4 ustawy z dnia 15 września 2022 r. o medycynie laboratoryjnej
3
8
starszy technolog laboratoryjny
tytuł zawodowy magistra uzyskany po ukończeniu jednolitych studiów magisterskich lub studiów pierwszego i drugiego stopnia w zakresie biologii, biologii medycznej, mikrobiologii lub mikrobiologii medycznej lub tytuł zawodowy magistra lub magistra inżyniera uzyskany po ukończeniu jednolitych studiów magisterskich lub studiów pierwszego i drugiego stopnia w zakresie biotechnologii lub biotechnologii medycznej oraz tytuł specjalisty w dziedzinie mikrobiologii, toksykologii lub medycznej genetyki molekularnej na podstawie ustawy z dnia 24 lutego 2017 r. o uzyskiwaniu tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia (Dz. U. z 2023 r. poz. 506)
7
9
technolog laboratoryjny
tytuł zawodowy magistra uzyskany po ukończeniu jednolitych studiów magisterskich lub studiów pierwszego i drugiego stopnia w zakresie biologii, biologii medycznej, mikrobiologii lub mikrobiologii medycznej lub tytuł zawodowy magistra lub magistra inżyniera uzyskany po ukończeniu jednolitych studiów magisterskich lub studiów pierwszego i drugiego stopnia w zakresie biotechnologii lub biotechnologii medycznej oraz tytuł specjalisty w dziedzinie mikrobiologii, toksykologii lub medycznej genetyki molekularnej na podstawie ustawy z dnia 24 lutego 2017 r. o uzyskiwaniu tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia
5
10
młodszy technolog laboratoryjny
tytuł zawodowy magistra uzyskany po ukończeniu jednolitych studiów magisterskich lub studiów pierwszego i drugiego stopnia w zakresie biologii, biologii medycznej, mikrobiologii lub mikrobiologii medycznej lub tytuł zawodowy magistra lub magistra inżyniera uzyskany po ukończeniu jednolitych studiów magisterskich lub studiów pierwszego i drugiego stopnia w zakresie biotechnologii lub biotechnologii medycznej
-
11
kierownik zespołu techników analityki medycznej
prawo wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego
2
tytuł zawodowy technika analityki medycznej
10
tytuł zawodowy licencjata uzyskany na kierunku analityka medyczna
5
12
starszy technik analityki medycznej
rozpoczęcie przed dniem 1 września 2005 r. i ukończenie liceum medycznego, technikum albo szkoły policealnej publicznej lub niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej i uzyskanie tytułu zawodowego technik analityki medycznej
3
tytuł zawodowy licencjata uzyskany na kierunku analityka medyczna
2
13
technik analityki medycznej
rozpoczęcie przed dniem 1 września 2005 r. i ukończenie liceum medycznego, technikum albo szkoły policealnej publicznej lub niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej i uzyskanie tytułu zawodowego technik analityki medycznej
-
tytuł zawodowy licencjata uzyskany na kierunku analityka medyczna
-
14
starszy laborant medycyny laboratoryjnej*
co najmniej wykształcenie średnie albo wykształcenie średnie branżowe
5
15
laborant medycyny laboratoryjnej*
co najmniej wykształcenie średnie albo wykształcenie średnie branżowe
-
16
starsza pomoc laboratoryjna
wykształcenie podstawowe i przeszkolenie zawodowe właściwe dla zadań powierzonych na stanowisku pracy
3
17
pomoc laboratoryjna
wykształcenie podstawowe i przeszkolenie zawodowe właściwe dla zadań powierzonych na stanowisku pracy
-
18
starsza: sekretarka medyczna, rejestratorka medyczna
wykształcenie średnie i przeszkolenie zawodowe właściwe dla zadań powierzonych na stanowisku pracy
5
19
sekretarka medyczna, rejestratorka medyczna
wykształcenie średnie i przeszkolenie zawodowe właściwe dla zadań powierzonych na stanowisku pracy
-
       

* Dotyczy tylko osób, które w dniu wejścia w życie rozporządzenia posiadały kwalifikacje do wykonywania czynności diagnostyki laboratoryjnej w rozumieniu przepisów rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 3 marca 2004 r. w sprawie wymagań, jakim powinno odpowiadać medyczne laboratorium diagnostyczne (Dz. U. poz. 408, z 2006 r. poz. 422, z 2008 r. poz. 324 oraz z 2009 r. poz. 1794) i były zatrudnione w laboratorium.