Na podstawie
art. 23715 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy
(Dz. U. z 2023 r. poz. 1465) zarządza się, co następuje:
§ 1.
Rozporządzenie określa wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze ciągników,
maszyn, narzędzi i urządzeń technicznych stosowanych w rolnictwie lub melioracjach
wodnych, zwanych dalej „sprzętem rolniczym”.
§ 2.
Przy obsłudze sprzętu rolniczego stosuje się:
1)
wytyczne określone przez producenta w instrukcji obsługi tego sprzętu rolniczego,
zwanej dalej „instrukcją obsługi”;
2)
środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze zalecane przez producenta.
§ 4.
Sprzęt rolniczy obsługuje się pod warunkiem, że:
1)
został wyposażony w:
a)
osłony ochronne lub inne zabezpieczenia zespołów roboczych i części ruchomych mogących
stwarzać zagrożenie dla pracowników obsługujących ten sprzęt rolniczy oraz osób postronnych
przebywających w jego pobliżu,
b)
narzędzia niezbędne do bezpiecznej obsługi tego sprzętu rolniczego;
2)
posiada instrukcję obsługi w języku polskim lub języku pracownika obsługującego ten
sprzęt rolniczy.
§ 7.
Pracownicy obsługujący sprzęt rolniczy przebywają na pomostach technologicznych, jeżeli
zezwala na to instrukcja obsługi.
§ 8.
Osoby postronne nie przebywają między ciągnikiem a innym sprzętem rolniczym przy uruchomionym
silniku ciągnika.
§ 9.
Uruchamianie sprzętu rolniczego poprzedza się kontrolą zabezpieczeń części ruchomych
i stanu technicznego zespołów roboczych.
§ 10.
W czasie pracy sprzętu rolniczego nie odchyla się, nie zdejmuje i nie zakłada osłon
ochronnych lub innych zabezpieczeń.
§ 11.
Płaskie pasy napędowe stosowane do napędu sprzętu rolniczego na całej swojej długości
zabezpiecza się osłonami ochronnymi lub innymi zabezpieczeniami w taki sposób, aby
zapobiegały dostępowi do strefy zagrożenia lub zatrzymywały ruch części niebezpiecznych.
§ 12.
Sprzęt rolniczy przechowuje się zgodnie z wytycznymi określonymi przez producenta
w instrukcji obsługi oraz w sposób zapobiegający okaleczeniu ludzi i zwierząt.
§ 14.
Przed uruchomieniem samojezdnego sprzętu rolniczego sprawdza się stan techniczny:
2)
instalacji rozruchowej i oświetleniowej;
5)
układu zawieszenia narzędzi i zaczepu transportowego;
8)
innego układu lub zespołu lub innej instalacji niż wymienione w pkt 1-7, jeżeli przewiduje
to instrukcja obsługi.
§ 15.
Koparki pływające wyposaża się w łódź, koła i kamizelki ratunkowe, liny, kotwicę oraz
mechaniczną wyciągarkę.
§ 16.
Nie używa się na terenie o pochyleniu przekraczającym:
1)
12 stopni - ciągników o masie własnej powyżej 800 kg niewyposażonych w bezpieczne
kabiny lub ramy ochronne sztywne, nieskładane;
2)
14 stopni - ciągników gąsienicowych niewyposażonych w bezpieczne kabiny lub ramy ochronne
sztywne, nieskładane.
§ 17.
Przy obsłudze samojezdnego sprzętu rolniczego nie:
1)
zaczepia się lin, łańcuchów lub haków holowniczych do miejsc konstrukcyjnie nieprzewidzianych
do tego celu;
2)
wchodzi się na ten sprzęt i nie schodzi z niego w czasie jego ruchu;
3)
sprawdza się poziomu cieczy chłodzącej w układzie chłodzenia i nie otwiera się korka
wlewu oleju przy rozgrzanym silniku;
4)
rozłącza się napędu i nie zatrzymuje się pracy silnika podczas jazdy ze stoków;
5)
pozostawia się tego uruchomionego sprzętu bez dozoru i zabezpieczenia przed przesunięciem
lub stoczeniem;
6)
uruchamia się tego sprzętu w pomieszczeniach zamkniętych, niewyposażonych w system
odprowadzania spalin na zewnątrz;
7)
używa się tego sprzętu w pomieszczeniach, w których zachodzi niebezpieczeństwo wybuchu
pyłu, oparów paliwa lub palnego gazu.
§ 20.
Przy pracach na gruntach podmokłych i grząskich koparkę umieszcza się na podkładach
zapewniających odpowiednie rozłożenie ciężaru koparki i jej bezpieczne użytkowanie.
§ 24.
W czasie pracy rozsiewacza nawozów nie:
1)
przegarnia się nawozu w skrzyni;
2)
rozsiewa się nawozu, jeżeli w strefie jego działania przebywają osoby postronne.
§ 26.
W czasie pracy przyczepy lub wozu asenizacyjnego nie uruchamia się aparatu rozlewu
w odległości mniejszej niż 20 m od osób postronnych.
§ 31.
Nie używa się ścinacza zielonek, jeżeli osoby postronne przebywają w odległości mniejszej
niż 25 m od tego ścinacza.
§ 38.
Przy obsłudze zaprawiarki innej niż przemysłowa należy przestrzegać wymagania dotyczącego
poddawania jej okresowym badaniom w celu potwierdzenia jej sprawności technicznej.
§ 39.
Nie używa się rozdrabniacza łęcin, jeżeli osoby postronne przebywają w odległości
mniejszej niż 50 m od pracującego rozdrabniacza łęcin.
§ 41.
Pomieszczenia, w których odbywa się czyszczenie, dosuszanie lub sortowanie zielonek,
zbóż i innych roślin, wyposaża się w urządzenia wentylacyjne.
§ 42.
Maszyny, narzędzia i urządzenia techniczne stosowane do produkcji zwierzęcej, napełniane
ręcznie materiałem przetwarzanym, ustawia się w taki sposób, aby wysokość górnej krawędzi
napełnianego pojemnika nie przekraczała 1,25 m od podłoża, a wysokość wysypu materiału
przetworzonego, jeżeli wysyp nie następuje bezpośrednio do worków, wynosiła nie więcej
niż 0,7 m od podłoża, chyba że wytyczne określone przez producenta w instrukcji obsługi
przewidują inaczej.
§ 43.
Koryto sieczkarni umieszcza się na wysokości od 0,7 m do 0,8 m od podłoża, przy wysokości
jego obrzeża wynoszącej od 0,1 m do 0,2 m, chyba że wytyczne określone przez producenta
w instrukcji obsługi przewidują inaczej.
§ 45.
W czasie pracy maszyn i urządzeń technicznych do przygotowania pasz nie:
1)
zdejmuje się i nie zakłada pasów i łańcuchów napędowych;
2)
reguluje się długości taśm przenośników, pasów lub łańcuchów napędowych.
§ 46.
Przenośnik stały do usuwania obornika z nieosłoniętymi częściami ruchomymi, zainstalowany
w pomieszczeniach inwentarskich, oznacza się tablicami ostrzegawczymi.
§ 47.
Przy obsłudze silosu paszowego:
1)
przed jego załadunkiem sprawdza się stan przewodu odpowietrzającego;
2)
czynności konserwujące jego wnętrze wykonuje co najmniej dwóch pracowników wyposażonych
w środki ochrony indywidualnej odpowiednie do rodzaju i poziomu zagrożeń oraz w odzież
i obuwie robocze.
§ 48.
Do pneumatycznego transportu ziarna, paszy i innych materiałów sypkich stosuje się
przewody rurowe wykonane z materiału odpornego na elektryzowanie, niepowodującego
wyładowań elektrostatycznych.
§ 50.
Zgarnianie pasz na przenośnik transportowy może odbywać się dopiero po uzyskaniu przez
transporter pełnej prędkości roboczej.
§ 53.
W czasie pracy rozdrabniacza bijakowego nie otwiera się pokrywy komory bijakowej.
§ 54.
W czasie pracy siekacza mechanicznego dopuszczalne jest dociskanie roślin okopowych
drewnianą łopatką o długości wynoszącej co najmniej 50 cm.
§ 55.
Do przewozu zwierząt używa się przyczepy przeznaczonej do tego celu, a w przypadku
używania przyczepy ogólnego zastosowania przystosowuje się ją do rodzaju transportowanych
zwierząt, jeżeli producent przyczepy dopuszcza taką możliwość.
§ 56.
W czasie pracy stertnika do słomy nie:
1)
przechodzi się pod jego korytem;
2)
podnosi się i nie opuszcza koryta z uszkodzoną lub zużytą linką wydźwigu;
3)
pozostawia się tego stertnika bez nadzoru.
§ 59.
Nie uruchamia się dźwigu lub żurawia samochodowego, jeżeli osoby postronne przebywają
w odległości mniejszej niż 10 m.
§ 62.
Silniki elektryczne maszyn i urządzeń technicznych, włączniki i wyłączniki, gniazda
bezpiecznikowe, punkty świetlne, tablice rozdzielcze i inne połączenia elektryczne
zabezpiecza się przed pyłem, wilgocią, olejami napędowymi, gazami i innymi czynnikami
mogącymi powodować porażenie prądem.
§ 63.
Przy uruchamianiu stacjonarnego silnika spalinowego przestrzega się zasad właściwego
ułożenia kciuka na korbie rozruchowej.
§ 66.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.