Kierując się konstytucyjną zasadą wolności działalności gospodarczej, a także innymi
zasadami konstytucyjnymi mającymi znaczenie dla przedsiębiorców i wykonywanej przez
nich działalności gospodarczej, w tym zasadami praworządności, pewności prawa, niedyskryminacji
oraz zrównoważonego rozwoju,
uznając, że ochrona i wspieranie wolności działalności gospodarczej przyczyniają się
do rozwoju gospodarki oraz do wzrostu dobrobytu społecznego,
dążąc do zagwarantowania praw przedsiębiorców oraz uwzględniając potrzebę zapewnienia
ciągłego rozwoju działalności gospodarczej w warunkach wolnej konkurencji,
uchwala się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1.
Ustawa określa zasady podejmowania, wykonywania i zakończenia działalności gospodarczej
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym prawa i obowiązki przedsiębiorców oraz
zadania organów władzy publicznej w tym zakresie.
Art. 2.
Podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego
na równych prawach.
Art. 3.
Działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we
własnym imieniu i w sposób ciągły.
Art. 4.
1.
Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca
osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność
gospodarczą.
2.
Przedsiębiorcami są także wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich
działalności gospodarczej.
3.
Zasady podejmowania, wykonywania i zakończenia działalności gospodarczej przez osoby
zagraniczne określają odrębne przepisy.
Art. 5.
Nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną,
której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty
minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w
ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę
(Dz. U. z 2020 r. poz. 2207 oraz z 2023 r. poz. 1667), i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.
2.
Osoba wykonująca działalność, o której mowa w ust. 1, może złożyć wniosek o wpis do
Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Działalność ta staje
się działalnością gospodarczą z dniem określonym we wniosku.
3.
Jeżeli przychód należny z działalności, o której mowa w ust. 1, przekroczył w danym
miesiącu wysokość określoną w ust. 1, działalność ta staje się działalnością gospodarczą,
począwszy od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie wysokości, o którym mowa w ust.
1.
4.
W przypadku, o którym mowa w ust. 3, osoba wykonująca działalność gospodarczą składa
wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej w
terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie wysokości, o którym mowa
w ust. 1.
5.
Przepisu ust. 1 nie stosuje się do działalności wykonywanej w ramach umowy spółki
cywilnej.
6.
Przez przychód należny, o którym mowa w ust. 1, rozumie się kwoty należne, choćby
nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych
bonifikat i skont.
Art. 6.
1.
Przepisów ustawy nie stosuje się do:
1)
działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli
zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego;
2)
wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach
rolnych innych usług związanych z pobytem turystów;
3)
wyrobu wina przez producentów wina w rozumieniu
art. 2 pkt 23 ustawy z dnia 2 grudnia 2021 r. o wyrobach winiarskich
(Dz. U. z 2023 r. poz. 550) będących rolnikami wyrabiającymi mniej niż 100 hektolitrów wina w roku winiarskim
wyłącznie z winogron pochodzących z własnych upraw winorośli;
4)
działalności rolników w zakresie sprzedaży, o której mowa w
art. 20 ust. 1c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
(Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, z późn. zm.3)Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2022 r.
poz. 2687 i 2745 oraz z 2023 r. poz. 28, 185, 326, 605, 641, 658, 825, 1059, 1114,
1130, 1407, 1414, 1429, 1523, 1617, 1667, 1675, 1705, 1723, 1787, 1843 i 2760.);
5)
działalności prowadzonej przez koła gospodyń wiejskich na podstawie
ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. o kołach gospodyń wiejskich
(Dz. U. z 2023 r. poz. 1179), które spełniają warunki, o których mowa w art. 24 ust. 1 tej ustawy.
2.
Do działalności gospodarczej polegającej na świadczeniu usług stosuje się odpowiednio
przepisy
art. 7-11 i rozdziału 6 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców
zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej
(Dz. U. z 2022 r. poz. 470).
Art. 7.
1.
Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1)
mikroprzedsiębiorca - przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich
lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki:
a)
zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz
b)
osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji
finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów
jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości
w złotych 2 milionów euro;
2)
mały przedsiębiorca - przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich
lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki:
a)
zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz
b)
osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji
finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów
jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości
w złotych 10 milionów euro
- i który nie jest mikroprzedsiębiorcą;
3)
średni przedsiębiorca - przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich
lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki:
a)
zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz
b)
osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji
finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów
jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości
w złotych 43 milionów euro
- i który nie jest mikroprzedsiębiorcą ani małym przedsiębiorcą;
4)
organ - właściwy w sprawach podejmowania, wykonywania lub zakończenia działalności
gospodarczej organ administracji publicznej, inny organ władzy publicznej, z wyłączeniem
sądów, a także organ samorządu zawodowego.
2.
Wyrażone w euro wielkości, o których mowa w ust. 1 pkt 1-3, przelicza się na złote
według średniego kursu ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu roku
obrotowego wybranego do określenia statusu przedsiębiorcy.
Średnioroczne zatrudnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1-3, określa się w przeliczeniu
na pełne etaty, nie uwzględniając pracowników przebywających na urlopach macierzyńskich,
urlopach na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopach ojcowskich, urlopach rodzicielskich,
urlopach opiekuńczych i urlopach wychowawczych, a także zatrudnionych w celu przygotowania
zawodowego.
4.
W przypadku gdy przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą krócej niż rok, jego
przewidywany obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych,
a także średnioroczne zatrudnienie, o których mowa w ust. 1 pkt 1-3, określa się na
podstawie danych za ostatni okres udokumentowany przez przedsiębiorcę.
Art. 8.
Przedsiębiorca może podejmować wszelkie działania, z wyjątkiem tych, których zakazują
przepisy prawa. Przedsiębiorca może być obowiązany do określonego zachowania tylko
na podstawie przepisów prawa.
Art. 9.
Przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji,
poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów innych przedsiębiorców i konsumentów,
a także poszanowania oraz ochrony praw i wolności człowieka.
Art. 10.
1.
Organ kieruje się w swoich działaniach zasadą zaufania do przedsiębiorcy, zakładając,
że działa on zgodnie z prawem, uczciwie oraz z poszanowaniem dobrych obyczajów.
2.
Jeżeli przedmiotem postępowania przed organem jest nałożenie na przedsiębiorcę obowiązku
bądź ograniczenie lub odebranie uprawnienia, a w tym zakresie pozostają niedające
się usunąć wątpliwości co do stanu faktycznego, organ rozstrzyga je na korzyść przedsiębiorcy.
3.
Przepisu ust. 2 nie stosuje się, jeżeli:
1)
w postępowaniu uczestniczą podmioty o spornych interesach lub wynik postępowania ma
bezpośredni wpływ na interesy osób trzecich;
2)
odrębne przepisy wymagają od przedsiębiorcy wykazania określonych faktów;
3)
wymaga tego ważny interes publiczny, w tym istotne interesy państwa, a w szczególności
jego bezpieczeństwa, obronności lub porządku publicznego.
Art. 11.
1.
Jeżeli przedmiotem postępowania przed organem jest nałożenie na przedsiębiorcę obowiązku
bądź ograniczenie lub odebranie uprawnienia, a w sprawie pozostają wątpliwości co
do treści normy prawnej, wątpliwości te są rozstrzygane na korzyść przedsiębiorcy,
chyba że sprzeciwiają się temu sporne interesy stron albo interesy osób trzecich,
na które wynik postępowania ma bezpośredni wpływ.
2.
Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeśli wymaga tego ważny interes publiczny, w tym
istotne interesy państwa, a w szczególności jego bezpieczeństwa, obronności lub porządku
publicznego.
Art. 12.
Organ prowadzi postępowanie w sposób budzący zaufanie przedsiębiorców do władzy publicznej,
kierując się zasadami proporcjonalności, bezstronności i równego traktowania.
Art. 13.
Funkcjonariusze publiczni ponoszą odpowiedzialność za naruszenie prawa spowodowane
ich działaniem lub zaniechaniem na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
Art. 14.
Organ bez uzasadnionej przyczyny nie odstępuje od utrwalonej praktyki rozstrzygania
spraw w takim samym stanie faktycznym i prawnym.
Art. 15.
Organ, w zakresie swojej właściwości, udziela przedsiębiorcy informacji o warunkach
podejmowania, wykonywania i zakończenia działalności gospodarczej.
Art. 16.
1.
Na straży praw mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców stoi Rzecznik
Małych i Średnich Przedsiębiorców.
2.
Zakres i sposób działania Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców określają odrębne
przepisy.
Rozdział 2
Podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej
Art. 17.
1.
Działalność gospodarczą można podjąć w dniu złożenia wniosku o wpis do Centralnej
Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo po dokonaniu wpisu do rejestru
przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, chyba że przepisy szczególne stanowią
inaczej.
2.
Zasady wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej oraz
rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego określają odrębne przepisy.
3.
Spółka kapitałowa w organizacji może podjąć działalność gospodarczą przed wpisem do
rejestru przedsiębiorców.
Art. 18.
1.
Przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który podejmuje działalność gospodarczą po raz
pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej
ostatniego zawieszenia lub zakończenia i nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy,
na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub
w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego
stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej,
nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia
podjęcia działalności gospodarczej.
2.
Przedsiębiorca może zrezygnować z uprawnienia, o którym mowa w ust. 1, przez dokonanie
zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych.
3.
Przepisu ust. 1 nie stosuje się do przedsiębiorców spełniających warunki określone
w
art. 5a ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników
(Dz. U. z 2024 r. poz. 90).
Art. 19.
Dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą
następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku
gdy:
1)
stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
2)
jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności,
przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty, przy czym transakcje w walutach obcych
przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy
Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.
Art. 19a.
1.
Przedsiębiorca zapewnia możliwość dokonywania zapłaty w każdym miejscu, w którym działalność
gospodarcza jest faktycznie wykonywana, w szczególności w lokalu, poza lokalem przedsiębiorstwa
lub w pojeździe wykorzystywanym do świadczenia usług transportu pasażerskiego, przy
użyciu instrumentu płatniczego w rozumieniu
ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych
(Dz. U. z 2024 r. poz. 30).
2.
Przepisu ust. 1 nie stosuje się do przedsiębiorcy, który nie ma obowiązku prowadzenia
ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, o których mowa w
ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług
(Dz. U. z 2023 r. poz. 1570, 1598 i 1852).
Przedsiębiorca, który zapewnia możliwość przyjmowania płatności przy użyciu terminala
płatniczego i prowadzi ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, które
umożliwiają połączenie i przesyłanie danych między kasą rejestrującą a Centralnym
Repozytorium Kas, określone w art. 111a ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zapewnia współpracę kasy rejestrującej z terminalem płatniczym zgodnie z wymaganiami
technicznymi dla kas rejestrujących, określonymi w przepisach wykonawczych wydanych
na podstawie tej ustawy.
4.
Minister właściwy do spraw gospodarki, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
finansów publicznych, może zwolnić, w drodze rozporządzenia, na czas określony, niektórych
przedsiębiorców z obowiązku, o którym mowa w ust. 1, mając na uwadze możliwości techniczno-organizacyjne
zapewnienia konsumentowi prawa do zapłaty przy użyciu instrumentu płatniczego.
Art. 20.
1.
Identyfikacja przedsiębiorcy w urzędowych rejestrach następuje na podstawie numeru
identyfikacji podatkowej (NIP).
2.
Przedsiębiorca umieszcza w oświadczeniach skierowanych w zakresie wykonywanej działalności
gospodarczej do oznaczonych osób i organów numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz
posługuje się tym numerem w obrocie prawnym i gospodarczym.
3.
Przedsiębiorca oferujący towary lub usługi w sprzedaży bezpośredniej lub sprzedaży
na odległość za pośrednictwem środków masowego przekazu, sieci teleinformatycznych
lub druków bezadresowych umieszcza w ofercie co najmniej swoją firmę, numer identyfikacji
podatkowej (NIP) oraz siedzibę albo adres.
4.
Przy załatwianiu spraw organ może żądać od przedsiębiorcy, dla celów identyfikacji,
podania wyłącznie firmy przedsiębiorcy oraz numeru identyfikacji podatkowej (NIP).
5.
Przepisy ust. 1-4 nie naruszają przepisów odrębnych.
Art. 21.
1.
Przedsiębiorca wprowadzający towar do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
zamieszcza na tym towarze, jego opakowaniu, etykiecie lub w instrukcji lub do dostarczenia
w inny, zwyczajowo przyjęty sposób, pisemne informacje w języku polskim:
1)
określające firmę producenta w rozumieniu
art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów
(Dz. U. z 2021 r. poz. 222) i jego adres, a także państwo siedziby wytwórcy, jeżeli ma on siedzibę poza terytorium
państw członkowskich Unii Europejskiej i państw członkowskich Europejskiego Stowarzyszenia
Wolnego Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;
2)
umożliwiające identyfikację towaru, chyba że przeznaczenie towaru jest oczywiste.
2.
Przepisu ust. 1 nie stosuje się do towarów, co do których odrębne przepisy szczegółowo
regulują obowiązki przedsiębiorców w zakresie ich oznakowania.
Art. 21a.
1.
Jeżeli przedsiębiorca wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności
Gospodarczej narusza przepisy prawa związane z wykonywaną działalnością gospodarczą
w okresie 12 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej po raz pierwszy albo
ponownie po upływie co najmniej 36 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub
zakończenia, a właściwy organ wszczyna w związku z tym naruszeniem postępowanie:
2)
w sprawie nakładania lub wymierzania administracyjnej kary pieniężnej
- przed nałożeniem na przedsiębiorcę grzywny w drodze mandatu karnego albo nałożeniem
na niego lub wymierzeniem mu administracyjnej kary pieniężnej organ ten wzywa, w drodze
postanowienia, przedsiębiorcę do usunięcia stwierdzonych naruszeń przepisów prawa
oraz skutków tych naruszeń, jeżeli skutki takie wystąpiły, w wyznaczonym przez siebie
terminie.
2.
W przypadku postępowania mandatowego, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, funkcjonariusz,
inspektor lub przedstawiciel właściwego organu może odebrać od przedsiębiorcy pisemne
oświadczenie, w którym przedsiębiorca ten zobowiązuje się do usunięcia stwierdzonych
naruszeń przepisów prawa oraz skutków tych naruszeń, jeżeli skutki takie wystąpiły,
w wyznaczonym przez funkcjonariusza, inspektora lub przedstawiciela terminie. W takim
przypadku właściwy organ nie wzywa przedsiębiorcy do usunięcia stwierdzonych naruszeń
przepisów prawa oraz skutków tych naruszeń. Jeżeli przedsiębiorca odmawia złożenia
pisemnego oświadczenia, przepisu ust. 1 nie stosuje się.
3.
Jeżeli przedsiębiorca usunie stwierdzone naruszenia przepisów prawa oraz skutki tych
naruszeń, jeżeli skutki takie wystąpiły, w wyznaczonym terminie, o którym mowa w ust.
1 lub 2:
1)
właściwy organ, w drodze decyzji, odstępuje od nałożenia na niego lub wymierzenia
mu administracyjnej kary pieniężnej i poprzestaje na pouczeniu albo
2)
przedsiębiorca nie podlega karze za popełnione wykroczenie lub wykroczenie skarbowe,
stanowiące stwierdzone naruszenie przepisów prawa.
4.
Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli naruszenia przepisów prawa lub ich skutki
rozpoczęły się w trakcie okresu, o którym mowa w ust. 1, i trwają one dalej także
po upływie tego okresu.
5.
Właściwy organ, w drodze decyzji, odstępuje od nałożenia na przedsiębiorcę lub wymierzenia
mu administracyjnej kary pieniężnej i poprzestaje na pouczeniu także w przypadku,
gdy przedsiębiorca ten dobrowolnie usunął naruszenia prawa oraz skutki tych naruszeń,
jeżeli skutki takie wystąpiły, w okresie, o którym mowa w ust. 1, jeszcze przed wezwaniem
tego organu, o którym mowa w ust. 1, oraz powiadomił organ o usunięciu naruszeń oraz
skutków tych naruszeń, jeżeli skutki takie wystąpiły.
6.
W przypadku gdy przedsiębiorca dobrowolnie usunął naruszenia przepisów prawa, będące
wykroczeniami lub wykroczeniami skarbowymi, oraz skutki tych naruszeń, jeżeli skutki
takie wystąpiły, w okresie, o którym mowa w ust. 1, jeszcze przed wezwaniem właściwego
organu, o którym mowa w ust. 1, lub przed złożeniem pisemnego oświadczenia, o którym
mowa w ust. 2, oraz powiadomił właściwy organ lub funkcjonariusza, inspektora lub
przedstawiciela tego organu o usunięciu naruszeń oraz skutków tych naruszeń, jeżeli
skutki takie wystąpiły, organ nie nakłada na niego grzywny w drodze mandatu karnego.
Jeżeli w związku z usuniętymi naruszeniami dochodzi do wszczęcia postępowania sądowego,
sąd odstępuje od wymierzenia kary grzywny przedsiębiorcy, w przypadku, gdy jej wysokość
nie przekraczałaby maksymalnej wysokości kary grzywny, która mogłaby zostać nałożona
w postępowaniu mandatowym.
7.
Przepisów ust. 1 pkt 1, ust. 2, ust. 3 pkt 2 oraz ust. 6 nie stosuje się, jeżeli kara
grzywny w drodze mandatu karnego nakładana jest w wyniku przeprowadzenia kontroli
drogowej.
8.
Przepisów ust. 1-3, 5 oraz 6 nie stosuje się, jeżeli:
1)
naruszenie dotyczy przepisów prawa, które zostały naruszone przez przedsiębiorcę w
przeszłości lub
2)
naruszenie przepisów prawa jest rażące, lub
3)
nie jest możliwe usunięcie naruszeń przepisów prawa lub gdy wywołały one nieodwracalne
skutki, lub
4)
konieczność nałożenia grzywny w drodze mandatu karnego albo nałożenia lub wymierzenia
administracyjnej kary pieniężnej wynika z ratyfikowanej umowy międzynarodowej albo
bezpośrednio stosowanych przepisów prawa Unii Europejskiej, lub
5)
naruszenie przepisów prawa polega na wykonywaniu działalności gospodarczej pomimo
braku uzyskania wymaganych prawem koncesji, zezwolenia lub wpisu do rejestru działalności
regulowanej lub na działaniu bez uzyskania wcześniejszej zgody, zezwolenia lub pozwolenia
właściwego organu na to działanie, jeżeli przepisy przewidują obowiązek ich uzyskania,
lub na działaniu niezgodnym z taką zgodą, zezwoleniem lub pozwoleniem, lub
6)
przepisy odrębne przewidują nałożenie grzywny w drodze mandatu karnego albo nałożenie
lub wymierzenie administracyjnej kary pieniężnej za niewykonanie zaleceń pokontrolnych.
9.
Jeżeli:
1)
właściwy organ nakłada na przedsiębiorcę grzywnę w drodze mandatu karnego z naruszeniem
przepisów ust. 1-3, ust. 6 zdanie pierwsze lub ust. 8 oraz
2)
przedsiębiorca odmawia przyjęcia mandatu karnego, oraz
3)
przedsiębiorca niezwłocznie usunie stwierdzone naruszenia przepisów prawa oraz skutki
tych naruszeń, jeżeli skutki takie wystąpiły
- sąd odstępuje od wymierzenia kary.
10.
Przesłanki odstąpienia od nałożenia lub wymierzenia administracyjnej kary pieniężnej
lub od wymierzenia kary grzywny wobec przedsiębiorców:
1)
niewpisanych do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub
2)
wpisanych do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i naruszających
przepisy prawa związane z wykonywaną działalnością gospodarczą:
a)
po upływie okresu, o którym mowa w ust. 1, chyba że przedsiębiorca usunął stwierdzone
naruszenia przepisów prawa oraz skutki tych naruszeń, jeżeli skutki takie wystąpiły,
zgodnie z ust. 3, lub
b)
w okresie, o którym mowa w ust. 1, w przypadkach, o których mowa w ust. 4, 7 i 8
- określają odrębne przepisy.
Art. 22.
1.
Przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności
gospodarczej na zasadach określonych w niniejszej ustawie, z uwzględnieniem przepisów
dotyczących ubezpieczeń społecznych.
2.
Z uprawnienia, o którym mowa w ust. 1, może skorzystać również przedsiębiorca zatrudniający
wyłącznie pracowników przebywających na urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach
urlopu macierzyńskiego, urlopie wychowawczym, urlopie opiekuńczym lub urlopie rodzicielskim,
niełączących korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy
udzielającego tego urlopu.
6)Zdanie pierwsze w brzmieniu ustalonym przez art. 20 pkt 3 ustawy, o której mowa w
odnośniku 4. W przypadku zakończenia korzystania z urlopów lub złożenia przez pracownika wniosku
dotyczącego łączenia korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy
udzielającego tego urlopu, pracownik ma prawo do wynagrodzenia jak za przestój, określonego
przepisami prawa pracy, do zakończenia okresu zawieszenia wykonywania działalności
gospodarczej.
3.
Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą jako wspólnik spółki cywilnej oraz
poza tą spółką może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej w jednej z tych
form. Przepisy art. 24 i art. 25 stosuje się do zawieszonej formy wykonywania działalności
gospodarczej.
4.
Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą jako wspólnik w więcej niż jednej
spółce cywilnej może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej w jednej lub kilku
takich spółkach. Przepisy ust. 5 oraz art. 24 i art. 25 stosuje się odpowiednio.
5.
W przypadku wykonywania działalności gospodarczej w spółce cywilnej zawieszenie wykonywania
działalności gospodarczej jest skuteczne pod warunkiem jej zawieszenia przez wszystkich
wspólników.
Art. 23.
1.
Przedsiębiorca wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej
może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na czas nieokreślony albo określony,
nie krótszy jednak niż 30 dni.
2.
Przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego może
zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 30 dni do 24 miesięcy.
3.
Jeżeli okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej obejmuje wyłącznie
pełny miesiąc luty danego roku kalendarzowego, za minimalny okres zawieszenia wykonywania
działalności gospodarczej przyjmuje się liczbę dni miesiąca lutego przypadającą w
danym roku kalendarzowym.
4.
Do obliczania okresu zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej stosuje się
przepisy
ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego
(Dz. U. z 2023 r. poz. 775 i 803), zwanej dalej „Kodeksem postępowania administracyjnego”.
Art. 24.
1.
Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej oraz wznowienie wykonywania działalności
gospodarczej następują na wniosek przedsiębiorcy, chyba że przepis odrębny stanowi
inaczej.
2.
W przypadku przedsiębiorcy wpisanego do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności
Gospodarczej okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej rozpoczyna się
od dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności
gospodarczej i trwa do dnia wskazanego w tym wniosku albo we wniosku o wznowienie
wykonywania działalności gospodarczej albo do dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego.
3.
W przypadku przedsiębiorcy wpisanego do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru
Sądowego okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej rozpoczyna się od
dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności
gospodarczej, nie wcześniej niż w dniu złożenia wniosku, i trwa do dnia wskazanego
we wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, który
nie może być wcześniejszy niż dzień złożenia wniosku.
4.
Wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej oraz o wznowieniu
wykonywania działalności gospodarczej w przypadku przedsiębiorców podlegających obowiązkowi
wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej następuje na
podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
5.
Wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej oraz o wznowieniu
wykonywania działalności gospodarczej w przypadku przedsiębiorców podlegających obowiązkowi
wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego następuje na podstawie
przepisów o Krajowym Rejestrze Sądowym.
6.
W przypadku przedsiębiorcy wpisanego do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru
Sądowego okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej trwa nie dłużej niż
do dnia poprzedzającego dzień automatycznego wpisu informacji o wznowieniu wykonywania
działalności gospodarczej na zasadach określonych w
ustawie z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym
(Dz. U. z 2023 r. poz. 685, 825 i 1705).
7.
W przypadku zobowiązań o charakterze publicznoprawnym zawieszenie wykonywania działalności
gospodarczej wywiera skutki prawne od dnia, w którym rozpoczyna się zawieszenie wykonywania
działalności gospodarczej, do dnia poprzedzającego dzień wznowienia wykonywania działalności
gospodarczej.
Art. 25.
1.
W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może
wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej
działalności gospodarczej.
2.
W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca:
1)
może wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła
przychodów, w tym rozwiązywania zawartych wcześniej umów;
2)
może przyjmować należności i jest obowiązany regulować zobowiązania, powstałe przed
datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
3)
może zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;
4)
ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych
i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed datą zawieszenia
wykonywania działalności gospodarczej;
5)
wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa;
6)
może osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed datą zawieszenia
wykonywania działalności gospodarczej;
7)
może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących
działalność gospodarczą;
8)
może powołać albo odwołać zarządcę sukcesyjnego, o którym mowa w
ustawie z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej
i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw
(Dz. U. z 2021 r. poz. 170).
Art. 26.
Zchwilą wykreślenia z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej
przedsiębiorca będący osobą fizyczną nie może wykonywać działalności gospodarczej.
Rozdział 3
Załatwianie spraw z zakresu działalności gospodarczej
Art. 27.
Organy działają w sprawach związanych z wykonywaniem działalności gospodarczej wnikliwie
i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do ich załatwienia.
Art. 28.
Wtoku postępowania organy współdziałają ze sobą w zakresie niezbędnym do dokładnego
wyjaśnienia stanu faktycznego i prawnego sprawy, mając na względzie interes społeczny
i słuszny interes przedsiębiorców oraz sprawność postępowania, przy pomocy środków
adekwatnych do charakteru, okoliczności i stopnia złożoności sprawy.
Art. 29.
Organ nie może żądać ani uzależniać swojego rozstrzygnięcia od przedłożenia dokumentów
w formie oryginału, poświadczonej kopii lub poświadczonego tłumaczenia, chyba że obowiązek
taki wynika z przepisów prawa.
Art. 30.
Organ, wyznaczając przedsiębiorcy termin na dokonanie określonej czynności, uwzględnia
czas niezbędny do jej wykonania, ważny interes publiczny oraz słuszny interes tego
przedsiębiorcy.
Art. 31.
Organ nie może odmówić przyjęcia pism i wniosków niekompletnych. Organ nie może żądać
dokumentów lub ujawnienia danych, których konieczność przedstawienia, złożenia lub
ujawnienia nie wynika z przepisu prawa lub danych, które są w posiadaniu organu lub
do których ma dostęp na podstawie odrębnych przepisów.
Art. 32.
1.
Organ, przyjmując wniosek, niezwłocznie potwierdza jego przyjęcie.
2.
Potwierdzenie przyjęcia wniosku zawiera:
1)
wskazanie daty wpływu oraz przewidywanego terminu rozpatrzenia wniosku;
3.
Jeżeli wniosek dotyczy udzielenia koncesji lub zezwolenia lub wpisu do rejestru działalności
regulowanej, potwierdzenie zawiera ponadto:
1)
pouczenie o przysługujących przedsiębiorcy środkach prawnych;
2)
w przypadku gdy odrębne przepisy przewidują milczące załatwienie sprawy - stosowne
pouczenie.
4.
W przypadku złożenia niekompletnego pisma lub wniosku termin jego rozpatrzenia biegnie
od dnia wpływu uzupełnionego pisma lub wniosku.
Art. 33.
1.
Właściwi ministrowie oraz organy, które na podstawie odrębnych przepisów są upoważnione
do opracowywania i przedkładania Radzie Ministrów projektów aktów prawnych, dążą do
zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa z zakresu działalności gospodarczej,
w szczególności wydając, w zakresie swojej właściwości, z urzędu lub na wniosek Rzecznika
Małych i Średnich Przedsiębiorców wyjaśnienia przepisów regulujących podejmowanie,
wykonywanie lub zakończenie działalności gospodarczej, dotyczące praktycznego ich
stosowania (objaśnienia prawne), przy uwzględnieniu w szczególności orzecznictwa sądów,
Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
2.
Podmioty, o których mowa w ust. 1, mogą z urzędu lub na wniosek Rzecznika Małych i
Średnich Przedsiębiorców zmienić wydane objaśnienia prawne, jeżeli stwierdzą ich nieprawidłowość,
uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału
Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zmiana wydanych objaśnień prawnych nie ma wpływu
na sytuację przedsiębiorców, którzy wcześniej zastosowali się do objaśnień prawnych
w brzmieniu przed ich zmianą.
3.
Objaśnienia prawne są zamieszczane w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej
urzędu obsługującego właściwego ministra lub na stronie podmiotowej organu, o którym
mowa w ust. 1, pod nazwą „objaśnienia prawne”, wraz z oznaczeniem daty ich zamieszczenia.
Art. 34.
1.
Przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki
organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów,
z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub
składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja
indywidualna).
2.
Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego
lub zdarzeń przyszłych.
3.
Przedsiębiorca we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przedstawia zaistniały
stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe oraz własne stanowisko w sprawie.
4.
Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej zawiera także:
2)
numer identyfikacji podatkowej (NIP);
3)
adres do korespondencji, w przypadku gdy jest on inny niż adres siedziby albo adres
zamieszkania przedsiębiorcy.
5.
Udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji, od której służy
odwołanie. Interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we
wniosku zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz wskazanie prawidłowego
stanowiska wraz z uzasadnieniem prawnym oraz z pouczeniem o prawie wniesienia środka
zaskarżenia.
6.
Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej podlega opłacie w wysokości 40 zł. Opłatę
wnosi się w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku.
7.
Jeżeli wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej nie spełnia wymogów określonych
w ust. 1, 3, 4 lub 6, wzywa się przedsiębiorcę do usunięcia braków w terminie 7 dni,
z pouczeniem, że nieusunięcie braków spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia.
Jeżeli braki nie zostaną usunięte w tym terminie, wniosek pozostawia się bez rozpatrzenia.
W sprawie pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia wydaje się postanowienie, na które
służy zażalenie.
8.
W przypadku wystąpienia w jednym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej odrębnych
zaistniałych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych pobiera się opłatę od każdego
przedstawionego we wniosku odrębnego zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia
przyszłego.
9.
Opłata za wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej stanowi odpowiednio dochód
budżetu państwa, Narodowego Funduszu Zdrowia albo jednostki samorządu terytorialnego.
10.
Opłata za wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej podlega zwrotowi wyłącznie
w przypadku:
1)
wycofania wniosku przed jego rozpatrzeniem - w całości;
2)
wycofania części wniosku w odniesieniu do przedstawionego w nim odrębnego zaistniałego
stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, przed rozpatrzeniem wniosku - w odpowiedniej
części;
3)
uiszczenia jej w kwocie wyższej od należnej - w odpowiedniej części;
4)
pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia - w całości.
11.
Zwrot nienależnej opłaty za wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej następuje
nie później niż w terminie 7 dni od dnia zakończenia postępowania w sprawie wydania
interpretacji indywidualnej.
12.
Interpretację indywidualną wydaje się bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w
terminie 30 dni od dnia wpływu do organu lub państwowej jednostki organizacyjnej kompletnego
i opłaconego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. W razie niewydania interpretacji
indywidualnej w terminie uznaje się, że w dniu następującym po dniu, w którym upłynął
termin wydania interpretacji indywidualnej, została wydana interpretacja indywidualna
stwierdzająca prawidłowość stanowiska przedsiębiorcy przedstawionego we wniosku o
wydanie interpretacji indywidualnej. Przepisy działu II rozdziału 8a Kodeksu postępowania administracyjnego stosuje się.
13.
W przypadku doręczenia interpretacji indywidualnej za pomocą środków komunikacji elektronicznej
interpretację indywidualną uważa się za wydaną z zachowaniem terminu, o którym mowa
w ust. 12, jeżeli zawiadomienie, o którym mowa w art. 46 § 4 Kodeksu postępowania administracyjnego, zostało przesłane przed upływem tego terminu.
14.
Właściwy do wydania interpretacji indywidualnej organ lub właściwa państwowa jednostka
organizacyjna na wniosek przedsiębiorcy przekazuje mu, za pomocą środków komunikacji
elektronicznej, informacje o dacie wydania interpretacji indywidualnej oraz o zawartej
w niej ocenie jego stanowiska, nie później niż w dniu roboczym następującym po dniu
wydania interpretacji indywidualnej.
15.
Właściwy organ i właściwa państwowa jednostka organizacyjna niezwłocznie zamieszcza
w Biuletynie Informacji Publicznej, na stronie podmiotowej urzędu obsługującego organ
albo państwowej jednostki organizacyjnej, interpretacje indywidualne, po usunięciu
danych identyfikujących przedsiębiorcę oraz inne podmioty wskazane w treści interpretacji
indywidualnej. W przypadku uchylenia albo stwierdzenia nieważności interpretacji indywidualnej
właściwy organ albo właściwa państwowa jednostka organizacyjna niezwłocznie usuwa
interpretację indywidualną z Biuletynu Informacji Publicznej, z zamieszczeniem adnotacji
o przyczynie usunięcia. W przypadku zmiany interpretacji indywidualnej właściwy organ
albo właściwa państwowa jednostka organizacyjna niezwłocznie zamieszcza w Biuletynie
Informacji Publicznej zmienioną interpretację indywidualną, z zamieszczeniem adnotacji
o przyczynie zmiany.
16.
Do postępowań o wydanie interpretacji indywidualnej stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.
17.
Zasady i tryb udzielania interpretacji przepisów prawa podatkowego reguluje
ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa
(Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 i 2760).
Art. 35.
1.
Interpretacja indywidualna nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, z tym że przedsiębiorca
nie może być obciążony sankcjami administracyjnymi, finansowymi lub karami w zakresie,
w jakim zastosował się do uzyskanej interpretacji indywidualnej ani daninami w wysokości
wyższej niż wynikające z uzyskanej interpretacji indywidualnej.
2.
Interpretacja indywidualna jest wiążąca dla organów lub państwowych jednostek organizacyjnych
właściwych dla przedsiębiorcy i może zostać zmieniona wyłącznie w drodze wznowienia
postępowania. Nie zmienia się interpretacji, w wyniku której nastąpiły nieodwracalne
skutki prawne.
3.
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w przypadku zastosowania się przedsiębiorcy
do objaśnień prawnych lub utrwalonej praktyki interpretacyjnej właściwego organu lub
właściwej państwowej jednostki organizacyjnej.
4.
Przez utrwaloną praktykę interpretacyjną, o której mowa w ust. 3, należy rozumieć
wyjaśnienia co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek
świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne
lub zdrowotne, dominujące w wydawanych w takich samych stanach faktycznych oraz takim
samym stanie prawnym - w trakcie danego okresu rozliczeniowego oraz w okresie 12 miesięcy
przed rozpoczęciem okresu rozliczeniowego - interpretacjach indywidualnych.
5.
W przypadku gdy do okresu rozliczeniowego, o którym mowa w ust. 4, oraz okresu 12
miesięcy przed rozpoczęciem tego okresu rozliczeniowego zastosowanie mają wydane w
odniesieniu do takiego samego zagadnienia objaśnienia prawne, wydane w takim samym
stanie prawnym przed rozpoczęciem lub w trakcie okresu rozliczeniowego, o którym mowa
w ust. 4, począwszy od dnia zamieszczenia takich objaśnień prawnych zgodnie z art.
33 ust. 3, przez utrwaloną praktykę interpretacyjną, o której mowa w ust. 3, należy
rozumieć wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika
obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub uiszczania składek
na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, wynikające z tych objaśnień prawnych.
Art. 36.
Minister właściwy do spraw gospodarki prowadzi Punkt Informacji dla Przedsiębiorcy,
który umożliwia w szczególności załatwianie spraw związanych z podejmowaniem, wykonywaniem
i zakończeniem działalności gospodarczej oraz dostęp do informacji w tych sprawach.
Szczegółowy zakres zadań oraz zasady funkcjonowania Punktu Informacji dla Przedsiębiorcy
określają odrębne przepisy.
Rozdział 4
Reglamentacja działalności gospodarczej
Art. 37.
1.
Wykonywanie działalności gospodarczej w dziedzinach mających szczególne znaczenie
ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny
wymaga uzyskania koncesji wyłącznie, gdy działalność ta nie może być wykonywana jako
wolna albo po uzyskaniu wpisu do rejestru działalności regulowanej albo zezwolenia.
2.
Udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana, zawieszenie i cofnięcie koncesji albo ograniczenie
jej zakresu w stosunku do wniosku o udzielenie koncesji następuje w drodze decyzji
ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności gospodarczej wymagającej
uzyskania koncesji, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.
3.
Szczegółowy zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu,
w szczególności zasady oraz tryb udzielania, zmiany, zawieszenia, cofnięcia albo ograniczenia
zakresu koncesji, określają odrębne przepisy.
Art. 38.
Organ koncesyjny zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej, na stronie podmiotowej
urzędu obsługującego organ, szczegółową informację o wszelkich warunkach uzyskania
koncesji.
Art. 39.
1.
Organ koncesyjny może odmówić udzielenia koncesji albo ograniczyć jej zakres w stosunku
do wniosku o udzielenie koncesji albo odmówić zmiany koncesji:
1)
w przypadku niespełnienia warunków udzielenia koncesji;
2)
ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa lub obywateli;
3)
jeżeli w wyniku przeprowadzonej rozprawy albo przetargu udzielono koncesji innemu
przedsiębiorcy lub przedsiębiorcom;
4)
w przypadku gdy wydano decyzję o stwierdzeniu niedopuszczalności wykonywania praw
z udziałów albo akcji przedsiębiorcy, na podstawie przepisów
ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o kontroli niektórych inwestycji
(Dz. U. z 2023 r. poz. 415), jeżeli jest to w interesie publicznym;
5)
w przypadkach określonych w odrębnych przepisach.
Organ koncesyjny może czasowo wstrzymać udzielanie koncesji, ze względu na przyczyny,
o których mowa w ust. 1 pkt 2 lub 5, ogłaszając o tym w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej
Polskiej „Monitor Polski”.
Art. 40.
1.
Organ koncesyjny jest uprawniony do kontroli działalności gospodarczej w zakresie:
1)
zgodności wykonywanej działalności z udzieloną koncesją;
2)
przestrzegania warunków wykonywania działalności gospodarczej;
3)
obronności lub bezpieczeństwa państwa, ochrony bezpieczeństwa lub dóbr osobistych
obywateli.
2.
Osoby upoważnione przez organ koncesyjny do dokonywania kontroli są uprawnione w szczególności
do:
1)
wstępu na teren nieruchomości, obiektu, lokalu lub ich części, gdzie jest wykonywana
działalność gospodarcza objęta koncesją, w dniach i w godzinach, w których ta działalność
jest wykonywana lub powinna być wykonywana;
2)
żądania ustnych lub pisemnych wyjaśnień, okazania dokumentów lub innych nośników informacji
oraz udostępnienia danych mających związek z przedmiotem kontroli.
3.
W przypadku stwierdzenia w trakcie kontroli uchybień organ koncesyjny może wezwać
przedsiębiorcę do ich usunięcia w wyznaczonym terminie.
Art. 41.
1.
Uzyskania zezwolenia wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie określonym
w odrębnych przepisach.
2.
Organy zezwalające oraz warunki wykonywania działalności objętej zezwoleniem, w szczególności
zasady oraz tryb udzielania, odmowy udzielenia, zmiany, zawieszenia, cofnięcia albo
ograniczenia zakresu zezwolenia, określają odrębne przepisy, o ile niniejsza ustawa
nie stanowi inaczej.
Art. 42.
Organ zezwalający udziela zezwolenia na wykonywanie działalności gospodarczej przedsiębiorcy
spełniającemu wymagane prawem warunki uzyskania zezwolenia.
Art. 43.
1.
Jeżeli odrębne przepisy stanowią, że dany rodzaj działalności jest działalnością regulowaną,
przedsiębiorca może wykonywać tę działalność, jeśli spełnia warunki określone tymi
przepisami i po uzyskaniu wpisu do właściwego rejestru działalności regulowanej.
2.
Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej dokonuje wpisu na wniosek przedsiębiorcy,
po złożeniu przez przedsiębiorcę do organu prowadzącego rejestr działalności regulowanej
oświadczenia o spełnieniu warunków wymaganych prawem do wykonywania tej działalności.
Przedsiębiorca podlegający wpisowi do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności
Gospodarczej może złożyć wniosek wraz z oświadczeniem również w urzędzie gminy, wskazując
organ prowadzący rejestr działalności regulowanej.
3.
Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej, w drodze decyzji, odmawia wpisu
przedsiębiorcy do rejestru:
1)
jeżeli wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności
gospodarczej objętej wpisem;
2)
jeżeli przedsiębiorcę wykreślono z rejestru tej działalności regulowanej w wyniku
wydania przez organ prowadzący rejestr decyzji o zakazie wykonywania przez przedsiębiorcę
działalności objętej wpisem w okresie 3 lat poprzedzających złożenie wniosku;
3)
w przypadkach określonych w odrębnych przepisach.
4.
Rejestry działalności regulowanej są jawne. Dane z rejestrów dotyczące firmy przedsiębiorcy
oraz jego numeru identyfikacji podatkowej (NIP) są udostępniane w sieci teleinformatycznej.
Organ może udostępnić w sieci teleinformatycznej także inne dane, z uwzględnieniem
przepisów o ochronie danych osobowych.
5.
Dla przedsiębiorcy wpisanego do rejestru prowadzi się akta rejestrowe, obejmujące
w szczególności dokumenty stanowiące podstawę wpisu oraz decyzje dotyczące wykreślenia
wpisu.
6.
Przedsiębiorca przechowuje wszystkie dokumenty niezbędne do wykazania spełniania warunków
wymaganych prawem do wykonywania działalności regulowanej.
7.
Spełnianie przez przedsiębiorcę warunków wymaganych prawem do wykonywania działalności
regulowanej podlega kontroli, w szczególności przez organ prowadzący rejestr tej działalności.
Przepisy art. 40 stosuje się odpowiednio.
8.
Odrębne przepisy określają w szczególności warunki wymagane prawem do wykonywania
działalności regulowanej oraz tryb uzyskiwania wpisu do rejestru działalności regulowanej
i wykreślenia z tego rejestru.
Art. 44.
1.
Koncesja, zezwolenie albo wpis do rejestru działalności regulowanej uprawniają do
wykonywania działalności gospodarczej na terenie całego kraju i przez czas nieokreślony,
chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.
2.
Jeżeli przepisy regulujące daną działalność gospodarczą stanowią, że wydawanie, odmowa
wydania, zmiana zakresu i cofanie koncesji i zezwoleń, a także prowadzenie rejestrów
działalności regulowanej należy do zadań organów jednostek samorządu terytorialnego,
to zadania te są wykonywane jako zadania zlecone z zakresu administracji rządowej.
3.
Jeżeli z odrębnych przepisów wynika, że wykonywanie działalności gospodarczej wymaga
uzyskania koncesji, zezwolenia albo wpisu do rejestru działalności regulowanej, do
działalności tej przepisu art. 5 ust. 1 nie stosuje się.
4.
Punkt Informacji dla Przedsiębiorcy udostępnia listę rodzajów działalności gospodarczej
wymagających uzyskania koncesji, zezwolenia albo wpisu do rejestru działalności regulowanej,
wraz ze wskazaniem odpowiednich aktów prawnych.
Rozdział 5
Ograniczenia kontroli działalności gospodarczej
Art. 45.
1.
Kontrola działalności gospodarczej przedsiębiorców jest przeprowadzana na zasadach
określonych w niniejszej ustawie, chyba że zasady i tryb kontroli wynikają z ratyfikowanych
umów międzynarodowych albo bezpośrednio stosowanych przepisów prawa Unii Europejskiej.
2.
W zakresie nieuregulowanym w niniejszym rozdziale stosuje się odrębne przepisy.
3.
Zakres przedmiotowy kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy objętej kontrolą
oraz organy upoważnione do jej przeprowadzenia określają odrębne przepisy, z uwzględnieniem
przepisów art. 40 i art. 43 ust. 7.
Art. 46.
1.
Przedsiębiorcy, który poniósł szkodę na skutek wykonania czynności kontrolnych z naruszeniem
przepisów prawa, przysługuje odszkodowanie.
2.
Dochodzenie roszczenia, o którym mowa w ust. 1, następuje na zasadach i w trybie określonych
w odrębnych przepisach.
3.
Dowody przeprowadzone w toku kontroli przez organ kontroli z naruszeniem przepisów
ustawy lub z naruszeniem innych przepisów prawa w zakresie kontroli działalności gospodarczej
przedsiębiorcy, jeżeli miały istotny wpływ na wyniki kontroli, nie mogą stanowić dowodu
w postępowaniu administracyjnym, podatkowym, karnym lub karnym skarbowym dotyczącym
przedsiębiorcy.
Art. 47.
1.
Kontrole planuje się i przeprowadza po uprzednim dokonaniu analizy prawdopodobieństwa
naruszenia prawa w ramach wykonywania działalności gospodarczej. Analiza obejmuje
identyfikację obszarów podmiotowych i przedmiotowych, w których ryzyko naruszenia
przepisów jest największe. Sposób przeprowadzenia analizy określa organ kontroli lub
organ nadrzędny.
2.
Przepisu ust. 1 nie stosuje się do kontroli:
1)
w przypadku gdy organ kontroli poweźmie uzasadnione podejrzenie:
a)
zagrożenia życia lub zdrowia,
b)
popełnienia przestępstwa lub wykroczenia,
c)
popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego,
d)
innego naruszenia prawnego zakazu lub niedopełnienia prawnego obowiązku
- w wyniku wykonywania działalności gospodarczej objętej kontrolą;
2)
działalności przedsiębiorców w zakresie objętym nadzorem, o którym mowa w
art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym
(Dz. U. z 2024 r. poz. 135);
3)
w przypadku gdy jest ona niezbędna do przeprowadzenia postępowania w celu sprawdzenia
wykonania zaleceń pokontrolnych organu, wykonania decyzji albo postanowień nakazujących
usunięcie naruszeń prawa, w związku z przeprowadzoną kontrolą, albo do sprawdzenia
wykonania wezwania, o którym mowa w art. 21a ust. 1, zobowiązania, o którym mowa w
art. 21a ust. 2, lub weryfikacji powiadomienia, o którym mowa w art. 21a ust. 5 lub
6.
3.
Organ kontroli zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej
urzędu obsługującego organ ogólny schemat tych procedur kontroli, które wynikają z
przepisów powszechnie obowiązującego prawa.
Art. 48.
1.
Organ kontroli zawiadamia przedsiębiorcę o zamiarze wszczęcia kontroli.
2.
Kontrolę wszczyna się nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem
30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. Jeżeli kontrola
nie zostanie wszczęta w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, wszczęcie
kontroli wymaga ponownego zawiadomienia.
3.
Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli zawiera:
2)
datę i miejsce wystawienia;
3)
oznaczenie przedsiębiorcy;
4)
wskazanie zakresu przedmiotowego kontroli;
5)
imię, nazwisko oraz podpis osoby upoważnionej do zawiadomienia z podaniem zajmowanego
stanowiska lub funkcji.
4.
Na wniosek przedsiębiorcy kontrola może być wszczęta przed upływem 7 dni od dnia doręczenia
zawiadomienia.
5.
Czynności kontrolne związane z pobieraniem próbek i dokonywaniem oględzin, w tym pojazdów,
lub dokonywaniem pomiarów mogą być wykonywane przed upływem terminu 7 dni, o którym
mowa w ust. 2.
6.
Czynności wykonywane w trybie, o którym mowa w ust. 5, związane z pobieraniem próbek
i dokonywaniem oględzin nie mogą przekraczać jednego dnia roboczego, natomiast czynności
związane z dokonywaniem pomiarów nie mogą przekraczać kolejnych 24 godzin liczonych
od chwili rozpoczęcia tych czynności.
7.
Oględziny dokonywane w trybie, o którym mowa w ust. 5, nie mogą dotyczyć treści dokumentów.
8.
Z czynności kontrolnych wykonywanych w trybie, o którym mowa w ust. 5, sporządza się
protokół.
9.
W przypadku podejmowania czynności kontrolnych, o których mowa w ust. 5, zawiadomienie
o zamiarze wszczęcia kontroli może być doręczone przedsiębiorcy albo osobie przez
niego upoważnionej, a w razie nieobecności przedsiębiorcy lub osoby przez niego upoważnionej,
zawiadomienie może być doręczone zarządzającemu w imieniu przedsiębiorcy zakładem
lub inną wyodrębnioną częścią przedsiębiorstwa lub kierownikowi wyodrębnionej komórki
organizacyjnej przedsiębiorstwa. Przepisy art. 49 ust. 1 i 10 stosuje się odpowiednio.
10.
Uzasadnienie przyczyny braku zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli umieszcza
się w protokole kontroli.
11.
Zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli nie dokonuje się, w przypadku gdy:
1)
kontrola ma zostać przeprowadzona na podstawie ratyfikowanej umowy międzynarodowej
albo bezpośrednio stosowanych przepisów prawa Unii Europejskiej;
2)
przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa
lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia
skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia;
3)
kontrola jest przeprowadzana na podstawie przepisów
ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości
paliw
(Dz. U. z 2023 r. poz. 846 i 1681);
4)
przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia
lub środowiska;
5)
kontrola jest prowadzona w toku postępowania prowadzonego na podstawie przepisów
ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów
(Dz. U. z 2023 r. poz. 1689 i 1705);
6)
przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania naruszeniu zakazów, o
których mowa w
art. 44b ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii
(Dz. U. z 2023 r. poz. 1939);
7)
kontrola jest prowadzona na podstawie
art. 23b lub art. 23r ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne
(Dz. U. z 2022 r. poz. 1385, z późn. zm.8)Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2022 r.
poz. 1723, 2127, 2243, 2370 i 2687 oraz z 2023 r. poz. 295, 1506, 1597, 1681, 1688,
1693, 1762, 1785 i 2029.);
8)
kontrola jest przeprowadzana na podstawie przepisów
ustawy z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska
(Dz. U. z 2023 r. poz. 824, 1195 i 1719) w zakresie poziomów pól elektromagnetycznych emitowanych z instalacji radiokomunikacyjnej,
radionawigacyjnej lub radiolokacyjnej;
9)
przedsiębiorca nie ma adresu zamieszkania lub adresu siedziby lub doręczanie pism
na podane adresy było bezskuteczne lub utrudnione;
10)
kontrola dotyczy przypadków określonych w art. 282c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa;
11)
kontrola jest przeprowadzana na podstawie przepisów
ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych
(Dz. U. z 2024 r. poz. 20);
12)
kontrola jest przeprowadzana na podstawie przepisów
ustawy z dnia 13 lutego 2020 r. o ochronie roślin przed agrofagami
(Dz. U. z 2023 r. poz. 301);
13)
kontrola jest przeprowadzana wyłącznie w celu sprawdzenia wykonania wezwania, o którym
mowa w art. 21a ust. 1, zobowiązania, o którym mowa w art. 21a ust. 2, lub weryfikacji
powiadomienia, o którym mowa w art. 21a ust. 5 lub 6.
Art. 49.
1.
Czynności kontrolne mogą być wykonywane przez pracowników organu kontroli po okazaniu
przedsiębiorcy albo osobie przez niego upoważnionej legitymacji służbowej upoważniającej
do wykonywania takich czynności oraz po doręczeniu upoważnienia do przeprowadzenia
kontroli, chyba że odrębne przepisy przewidują możliwość podjęcia kontroli po okazaniu
legitymacji. W takim przypadku upoważnienie doręcza się przedsiębiorcy albo osobie
przez niego upoważnionej w terminie określonym w tych przepisach, lecz nie później
niż w terminie 3 dni roboczych od dnia wszczęcia kontroli.
2.
Podjęcie czynności kontrolnych po okazaniu legitymacji służbowej, na podstawie odrębnych
przepisów, może dotyczyć jedynie przypadków, gdy czynności kontrolne są niezbędne
dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu
przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego
popełnienia, a także gdy przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem
życia, zdrowia lub środowiska.
3.
W przypadku podjęcia czynności kontrolnych, o których mowa w ust. 2, osoba podejmująca
kontrolę, po okazaniu legitymacji służbowej i przed podjęciem pierwszej czynności
kontrolnej, informuje przedsiębiorcę lub osobę, wobec której podjęto czynności kontrolne,
o przysługujących im prawach oraz obowiązkach w trakcie kontroli.
3a.
Czynności kontrolne prowadzone z użyciem bezzałogowych statków powietrznych mogą być
wykonywane przez pracowników organu kontroli posiadających stosowne uprawnienia do
wykonywania takich lotów, bez okazania legitymacji służbowej i poinformowania przedsiębiorcy
lub osoby, wobec której podjęto czynności kontrolne, o przysługujących im prawach
oraz obowiązkach w trakcie kontroli.
3b.
Loty, o których mowa w ust. 3a, wykonywane są w przypadku, gdy operator bezzałogowego
statku powietrznego znajduje się poza terenem, do którego prowadzący działalność posiada
tytuł prawny.
4.
Czynności kontrolne mogą być wykonywane przez osoby niebędące pracownikami organu
kontroli, jeżeli odrębne przepisy przewidują taką możliwość.
5.
Do pracowników organu kontroli oraz osób, o których mowa w ust. 4, stosuje się przepisy
Kodeksu postępowania administracyjnego dotyczące wyłączenia pracownika, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.
6.
Zmiana osób upoważnionych do przeprowadzenia kontroli, zakresu przedmiotowego kontroli
oraz miejsca wykonywania czynności kontrolnych wymaga każdorazowo wydania odrębnego
upoważnienia. Zmiany te nie mogą prowadzić do wydłużenia przewidywanego wcześniej
terminu zakończenia kontroli.
7.
Upoważnienie, o którym mowa w ust. 1, zawiera w szczególności:
1)
wskazanie podstawy prawnej;
2)
oznaczenie organu kontroli;
3)
datę i miejsce wystawienia;
4)
imię i nazwisko pracownika organu kontroli uprawnionego do przeprowadzenia kontroli
oraz numer jego legitymacji służbowej;
5)
oznaczenie przedsiębiorcy objętego kontrolą;
6)
określenie zakresu przedmiotowego kontroli;
7)
wskazanie daty rozpoczęcia i przewidywanego terminu zakończenia kontroli;
8)
imię, nazwisko oraz podpis osoby udzielającej upoważnienia z podaniem zajmowanego
stanowiska lub funkcji;
9)
pouczenie o prawach i obowiązkach przedsiębiorcy.
8.
Dokument, który nie spełnia wymagań, o których mowa w ust. 7, nie stanowi podstawy
do przeprowadzenia kontroli.
9.
Zakres kontroli nie może wykraczać poza zakres wskazany w upoważnieniu.
10.
W przypadku nieobecności przedsiębiorcy lub osoby przez niego upoważnionej czynności
kontrolne mogą być wszczęte po okazaniu legitymacji służbowej pracownikowi przedsiębiorcy
lub osobie zatrudnionej u przedsiębiorcy w ramach innego stosunku prawnego, którzy
mogą być uznani za osobę, o której mowa w
art. 97 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny
(Dz. U. z 2023 r. poz. 1610, 1615, 1890 i 1933), lub w obecności przywołanego świadka, którym powinien być funkcjonariusz publiczny,
niebędący jednak pracownikiem organu przeprowadzającego kontrolę.
Art. 50.
1.
Czynności kontrolne wykonuje się w obecności przedsiębiorcy lub osoby przez niego
upoważnionej.
2.
Przepisu ust. 1 nie stosuje się, w przypadkach gdy:
1)
ratyfikowane umowy międzynarodowe albo bezpośrednio stosowane przepisy prawa Unii
Europejskiej stanowią inaczej;
2)
przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa
lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia
skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia;
3)
kontrola jest prowadzona w toku postępowania prowadzonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów;
4)
przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia
lub środowiska.
3.
Przedsiębiorca wskazuje na piśmie osobę upoważnioną, o której mowa w ust. 1, w szczególności
w czasie swojej nieobecności.
4.
Do czasu trwania kontroli, o którym mowa w art. 55 ust. 1, nie wlicza się czasu nieobecności
przedsiębiorcy lub osoby przez niego upoważnionej, jeżeli stanowi to przeszkodę w
wykonaniu czynności kontrolnych.
5.
W przypadku nieobecności przedsiębiorcy lub osoby przez niego upoważnionej albo niewykonania
przez przedsiębiorcę obowiązku, o którym mowa w ust. 3, czynności kontrolne mogą być
wykonywane w obecności innego pracownika przedsiębiorcy lub osoby zatrudnionej u przedsiębiorcy
w ramach innego stosunku prawnego, którzy mogą być uznani za osobę, o której mowa
w art. 97 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, lub w obecności przywołanego świadka, którym powinien być funkcjonariusz publiczny,
niebędący jednak pracownikiem organu przeprowadzającego kontrolę.
Art. 51.
1.
Kontrolę przeprowadza się w siedzibie przedsiębiorcy lub w miejscu wykonywania działalności
gospodarczej oraz w godzinach pracy lub w czasie faktycznego wykonywania działalności
gospodarczej przez przedsiębiorcę.
2.
Za zgodą lub na wniosek przedsiębiorcy kontrolę przeprowadza się w miejscu przechowywania
dokumentacji, w tym ksiąg podatkowych, innym niż siedziba lub miejsce wykonywania
działalności gospodarczej, jeżeli może to usprawnić prowadzenie kontroli.
3.
Za zgodą przedsiębiorcy kontrola lub poszczególne czynności kontrolne mogą być przeprowadzane
również w siedzibie organu kontroli, jeżeli może to usprawnić prowadzenie kontroli.
3a.
Za zgodą przedsiębiorcy kontrola lub poszczególne czynności kontrolne mogą być przeprowadzone
w sposób zdalny za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu
ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe
(Dz. U. z 2023 r. poz. 1640) lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu
art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną
(Dz. U. z 2020 r. poz. 344), jeżeli może to usprawnić prowadzenie kontroli lub przemawia za tym charakter prowadzonej
przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej.
4.
Dokumenty oraz informacje zebrane w toku czynności wykonywanych przez organ kontroli
z naruszeniem przepisów ust. 2 i 3a nie stanowią dowodu w postępowaniu kontrolnym.
Art. 52.
Czynności kontrolne wykonuje się w sposób sprawny i możliwie niezakłócający funkcjonowania
przedsiębiorcy. W przypadku gdy przedsiębiorca wskaże na piśmie, że wykonywane czynności
zakłócają w sposób istotny działalność gospodarczą przedsiębiorcy, konieczność podjęcia
takich czynności uzasadnia się w protokole kontroli.
Art. 53.
Ustalenia kontroli zamieszcza się w protokole kontroli.
Art. 54.
1.
Nie można równocześnie podejmować i prowadzić więcej niż jednej kontroli działalności
przedsiębiorcy, z wyłączeniem przypadków, gdy:
1)
ratyfikowane umowy międzynarodowe albo bezpośrednio stosowane przepisy prawa Unii
Europejskiej stanowią inaczej;
2)
przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa
lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia
skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia;
3)
przedsiębiorca wyraził zgodę na równoczesne podjęcie i prowadzenie więcej niż jednej
kontroli;
4)
przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia
lub środowiska;
5)
kontrola jest prowadzona w toku postępowania prowadzonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów;
6)
kontrola jest prowadzona na podstawie art. 23b lub art. 23r ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne;
7)
kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług przed dokonaniem
tego zwrotu;
8)
przeprowadzenie kontroli jest realizacją obowiązków wynikających z przepisów prawa
Unii Europejskiej o ochronie konkurencji lub przepisów prawa Unii Europejskiej w zakresie
ochrony interesów finansowych Unii Europejskiej;
9)
kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług na podstawie
przepisów o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem
mieszkaniowym;
10)
kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług na podstawie
przepisów o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków poniesionych w związku z
budową pierwszego własnego mieszkania;
11)
prowadzona kontrola jest kontrolą amerykańskich rachunków raportowanych uregulowaną
w
ustawie z dnia 9 października 2015 r. o wykonywaniu Umowy między Rządem Rzeczypospolitej
Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki w sprawie poprawy wypełniania międzynarodowych
obowiązków podatkowych oraz wdrożenia ustawodawstwa FATCA
(Dz. U. z 2023 r. poz. 41);
12)
kontrola jest przeprowadzana na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 lutego 2020 r. o ochronie roślin przed agrofagami;
13)
kontrola jest przeprowadzana wyłącznie w celu sprawdzenia wykonania wezwania, o którym
mowa w art. 21a ust. 1, zobowiązania, o którym mowa w art. 21a ust. 2, lub weryfikacji
powiadomienia, o którym mowa w art. 21a ust. 5 lub 6;
14)
kontrola jest przeprowadzana na podstawie przepisów
ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin
(Dz. U. z 2023 r. poz. 340 i 412) - w przypadku gdy kontrolę tę przeprowadza się bez wcześniejszego uprzedzenia zgodnie
z
art. 9 ust. 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 z dnia
15 marca 2017 r. w sprawie kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych przeprowadzanych
w celu zapewnienia stosowania prawa żywnościowego i paszowego oraz zasad dotyczących
zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia roślin i środków ochrony roślin, zmieniającego
rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 999/2001, (WE) nr 396/2005,
(WE) nr 1069/2009, (WE) nr 1107/2009, (UE) nr 1151/2012, (UE) nr 652/2014, (UE) 2016/429
i (UE) 2016/2031, rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 i (WE) nr 1099/2009 oraz dyrektywy
Rady 98/58/WE, 1999/74/WE, 2007/43/WE, 2008/119/WE i 2008/120/WE, oraz uchylającego
rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 854/2004 i (WE) nr 882/2004,
dyrektywy Rady 89/608/EWG, 89/662/ EWG, 90/425/EWG, 91/496/EWG, 96/23/WE, 96/93/WE
i 97/78/WE oraz decyzję Rady 92/438/EWG (rozporządzenie w sprawie kontroli urzędowych)
(Dz. Urz. UE L 95 z 07.04.2017, str. 1, z późn. zm.9)Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 137 z 24.05.2017,
str. 40, Dz. Urz. UE L 82 z 25.03.2019, str. 4, Dz. Urz. UE L 131 z 17.05.2019, str.
1 i Dz. Urz. UE L 165 z 21.06.2019, str. 4.).
2.
Jeżeli przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą w więcej niż jednym zakładzie
lub innej wyodrębnionej części przedsiębiorstwa, przepis ust. 1 stosuje się do zakładu
lub części przedsiębiorstwa.
3.
W zakładzie lub części przedsiębiorstwa, w której przeprowadzana jest kontrola, dopuszczalne
jest równoczesne wykonanie czynności kontrolnych niezbędnych do zakończenia innej
kontroli u tego przedsiębiorcy.
4.
Przepisu ust. 2 nie stosuje się do kontroli działalności gospodarczej mikroprzedsiębiorców
oraz małych przedsiębiorców.
5.
Jeżeli działalność gospodarcza przedsiębiorcy jest już objęta kontrolą innego organu,
organ kontroli odstąpi od podjęcia czynności kontrolnych oraz może ustalić z przedsiębiorcą
inny termin przeprowadzenia kontroli.
Art. 55.
1.
Czas trwania wszystkich kontroli organu kontroli u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym
nie może przekraczać w odniesieniu do:
1)
mikroprzedsiębiorców - 12 dni roboczych;
2)
małych przedsiębiorców - 18 dni roboczych;
3)
średnich przedsiębiorców - 24 dni roboczych;
4)
pozostałych przedsiębiorców - 48 dni roboczych.
2.
Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli:
1)
ratyfikowane umowy międzynarodowe albo bezpośrednio stosowane przepisy prawa Unii
Europejskiej stanowią inaczej;
2)
przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa
lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia
skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia;
3)
przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia
lub środowiska;
4)
kontrola jest prowadzona w toku postępowania prowadzonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów;
5)
kontrola jest prowadzona na podstawie art. 23b lub art. 23r ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne;
6)
kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług przed dokonaniem
tego zwrotu;
7)
przeprowadzenie kontroli jest realizacją obowiązków wynikających z przepisów prawa
Unii Europejskiej o ochronie konkurencji lub przepisów prawa Unii Europejskiej w zakresie
ochrony interesów finansowych Unii Europejskiej;
8)
kontrola dotyczy podmiotów, którym na mocy odrębnych przepisów właściwy organ wydał
decyzję o uznaniu prawidłowości wyboru i stosowania metody ustalania ceny transakcyjnej
między podmiotami powiązanymi - w zakresie związanym z wykonaniem tej decyzji;
9)
kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług na podstawie
przepisów o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem
mieszkaniowym;
10)
kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług na podstawie
przepisów o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków poniesionych w związku z
budową pierwszego własnego mieszkania;
11)
kontrola jest kontrolą amerykańskich rachunków raportowanych uregulowaną w ustawie z dnia 9 października 2015 r. o wykonywaniu Umowy między Rządem Rzeczypospolitej
Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki w sprawie poprawy wypełniania międzynarodowych
obowiązków podatkowych oraz wdrożenia ustawodawstwa FATCA.
3.
Przedłużenie czasu trwania kontroli jest możliwe jedynie z przyczyn niezależnych od
organu kontroli i wymaga uzasadnienia na piśmie. Uzasadnienie doręcza się przedsiębiorcy.
Przedłużenie czasu trwania kontroli nie może naruszać terminów, o których mowa w ust.
1.
4.
Przedłużenie czasu trwania kontroli możliwe jest także, jeżeli w toku kontroli zostanie
ujawnione zaniżenie zobowiązania podatkowego w wysokości przekraczającej równowartość
10% kwoty zadeklarowanego zobowiązania podatkowego, jednak nie niższej niż 500 złotych,
lub zawyżenie straty w wysokości przekraczającej równowartość 50% kwoty zadeklarowanej
straty, jednak nie niższej niż 2500 złotych, albo w przypadku ujawnienia faktu niezłożenia
deklaracji pomimo takiego obowiązku.
5.
Organ kontroli zawiadamia przedsiębiorcę o ujawnionych okolicznościach, o których
mowa w ust. 4, jednocześnie wskazując zgromadzony w tym zakresie materiał dowodowy.
Uzasadnienie przedłużenia czasu trwania kontroli doręcza się przedsiębiorcy.
6.
Czas trwania kontroli, o której mowa w ust. 4, nie może spowodować przekroczenia odpowiednio
dwukrotności czasu określonego w ust. 1.
7.
Jeżeli wyniki kontroli wykazały rażące naruszenie przepisów prawa przez przedsiębiorcę,
można przeprowadzić powtórną kontrolę w tym samym zakresie przedmiotowym w danym roku
kalendarzowym, a czas jej trwania nie może przekraczać 7 dni. Czasu trwania powtórnej
kontroli nie wlicza się do czasu, o którym mowa w ust. 1.
Art. 56.
1.
Organ kontroli może, po pisemnym zawiadomieniu przedsiębiorcy, przerwać kontrolę na
czas niezbędny do przeprowadzenia badań próbki produktu lub próbki kontrolnej, jeżeli
jedyną czynnością kontrolną po otrzymaniu wyniku badania próbki będzie sporządzenie
protokołu kontroli. Czasu przerwy nie wlicza się do czasu, o którym mowa w art. 55
ust. 1, o ile podczas przerwy przedsiębiorca miał możliwość wykonywania działalności
gospodarczej oraz miał nieograniczony dostęp do prowadzonej przez siebie dokumentacji
i posiadanych rzeczy, z wyjątkiem zabezpieczonej w celu kontroli próbki.
2.
W przypadku, o którym mowa w ust. 1, doręczenie przedsiębiorcy protokołu kontroli
nie wymaga ponownego wszczęcia kontroli, a dnia, w którym doręczono przedsiębiorcy
protokół kontroli, nie wlicza się do czasu trwania kontroli. Dopuszcza się doręczenie
protokołu kontroli w trakcie trwania kontroli innego organu.
3.
Uzasadnienie czasu trwania przerwy doręcza się przedsiębiorcy.
4.
Przerwa, o której mowa w ust. 1, nie stanowi przeszkody do przeprowadzenia w czasie
jej trwania kontroli przez inny organ kontroli.
Art. 57.
1.
Przedsiębiorca prowadzi i przechowuje w swojej siedzibie książkę kontroli oraz upoważnienia
i protokoły kontroli.
2.
Książka kontroli zawiera wpisy obejmujące:
1)
oznaczenie organu kontroli;
2)
oznaczenie upoważnienia do kontroli;
3)
zakres przedmiotowy przeprowadzonej kontroli;
4)
daty podjęcia i zakończenia kontroli.
3.
Przedsiębiorca prowadzi książkę kontroli w postaci:
1)
papierowej, w tym również w formie zbioru dokumentów, lub
4.
Wpisów w książce kontroli prowadzonej w postaci:
1)
papierowej - dokonuje kontrolujący;
2)
elektronicznej - dokonuje przedsiębiorca.
5.
Domniemywa się, że dane zawarte w książce kontroli prowadzonej w postaci elektronicznej
znajdują potwierdzenie w dokumentach przechowywanych przez przedsiębiorcę.
6.
W przypadku wszczęcia kontroli przedsiębiorca niezwłocznie okazuje kontrolującemu
książkę kontroli.
7.
Okazanie książki kontroli prowadzonej w postaci elektronicznej następuje przez zapewnienie
dostępu przy użyciu urządzenia pozwalającego na zapoznanie się z jej treścią albo
wykonanie wydruków z systemu informatycznego, w którym prowadzona jest książka kontroli,
poświadczonych przez przedsiębiorcę za zgodność z wpisem w książce kontroli.
8.
Przedsiębiorca nie okazuje książki kontroli, jeżeli jej okazanie jest niemożliwe ze
względu na udostępnienie jej innemu organowi kontroli. W takim przypadku przedsiębiorca
okazuje książkę kontroli w siedzibie organu kontroli w terminie 3 dni roboczych od
dnia zwrotu tej książki przez inny organ kontroli.
Art. 58.
1.
Organ kontroli nie przeprowadza kontroli, w przypadku gdy ma ona dotyczyć przedmiotu
kontroli objętego uprzednio zakończoną kontrolą przeprowadzoną przez ten sam organ.
2.
Przepisu ust. 1 nie stosuje się w przypadku, gdy:
1)
kontrola ma dotyczyć okresu nieobjętego uprzednio zakończoną kontrolą;
2)
ponowna kontrola ma na celu przeciwdziałanie zagrożeniu życia lub zdrowia;
3)
ponowna kontrola jest niezbędna do przeprowadzenia postępowania w sprawie stwierdzenia
nieważności, stwierdzenia wygaśnięcia, uchylenia lub zmiany decyzji ostatecznej lub
wznowienia postępowania w sprawie zakończonej decyzją ostateczną;
4)
ponowna kontrola jest niezbędna do przeprowadzenia postępowania w związku z uchyleniem
lub stwierdzeniem nieważności decyzji przez sąd administracyjny;
5)
ponowna kontrola jest niezbędna do przeprowadzenia postępowania w celu sprawdzenia
wykonania zaleceń pokontrolnych organu lub wykonania decyzji lub postanowień nakazujących
usunięcie naruszeń prawa, w związku z przeprowadzoną kontrolą, albo do sprawdzenia
wykonania wezwania, o którym mowa w art. 21a ust. 1, zobowiązania, o którym mowa w
art. 21a ust. 2, lub weryfikacji powiadomienia, o którym mowa w art. 21a ust. 5 lub
6;
6)
ponowna kontrola jest niezbędna do przeprowadzenia postępowania związanego ze złożeniem
korekty rozliczenia objętego uprzednio zakończoną kontrolą;
7)
organ kontroli poweźmie uzasadnione podejrzenie, że uprzednio zakończona kontrola
została przeprowadzona z naruszeniem prawa mającym wpływ na wynik kontroli lub dowody,
na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się
fałszywe lub protokół kontroli został sporządzony w wyniku przestępstwa;
8)
po sporządzeniu protokołu kontroli z poprzedniej kontroli wyszły na jaw istotne dla
sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody nieznane organowi administracji
lub państwowej jednostce organizacyjnej w chwili przeprowadzenia kontroli, w tym wskazujące
na wystąpienie nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
9)
przedsiębiorca prowadzi działalność w zakresie objętym nadzorem, o którym mowa w art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym.
Art. 59.
1.
Przedsiębiorca może wnieść sprzeciw wobec podjęcia i wykonywania przez organ kontroli
czynności z naruszeniem przepisów art. 48, art. 49, art. 50 ust. 1 i 5, art. 51 ust.
1, art. 54 ust. 1, art. 55 ust. 1 i 2 oraz art. 58. Sprzeciw wymaga uzasadnienia.
2.
Wniesienie sprzeciwu nie jest dopuszczalne, w przypadku gdy organ przeprowadza kontrolę,
powołując się na przepisy art. 48 ust. 11 pkt 2, art. 50 ust. 2 pkt 2, art. 54 ust.
1 pkt 2, art. 55 ust. 2 pkt 2 oraz art. 62.
3.
Sprzeciw przedsiębiorca wnosi na piśmie do organu kontroli, którego czynności sprzeciw
dotyczy. O wniesieniu sprzeciwu przedsiębiorca zawiadamia na piśmie kontrolującego.
4.
Sprzeciw wnosi się w terminie 3 dni roboczych od dnia wszczęcia kontroli przez organ
kontroli lub wystąpienia przesłanki do wniesienia sprzeciwu.
5.
Wniesienie sprzeciwu powoduje wstrzymanie:
1)
czynności kontrolnych przez organ kontroli, którego czynności sprzeciw dotyczy - z
chwilą doręczenia kontrolującemu zawiadomienia o wniesieniu sprzeciwu;
2)
biegu czasu trwania kontroli - od dnia wniesienia sprzeciwu do dnia zakończenia postępowania
wywołanego jego wniesieniem.
6.
W przypadku wniesienia sprzeciwu organ kontroli może, w drodze postanowienia, dokonać
zabezpieczenia dowodów mających związek z przedmiotem i zakresem kontroli, na czas
rozpatrzenia sprzeciwu. Zabezpieczeniu podlegają dokumenty, informacje, próbki wyrobów
oraz inne nośniki informacji, jeżeli stanowią lub mogą stanowić dowód w toku kontroli.
7.
Organ kontroli w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania sprzeciwu rozpatruje
sprzeciw oraz wydaje postanowienie o:
1)
odstąpieniu od czynności kontrolnych;
2)
kontynuowaniu czynności kontrolnych.
8.
Nierozpatrzenie sprzeciwu w terminie, o którym mowa w ust. 7, jest równoznaczne w
skutkach z wydaniem przez organ właściwy postanowienia o odstąpieniu od czynności
kontrolnych.
9.
Na postanowienie, o którym mowa w ust. 7 pkt 2, przedsiębiorcy przysługuje zażalenie
w terminie 3 dni od dnia doręczenia postanowienia. Właściwy organ rozpatruje zażalenie
w terminie 7 dni od dnia jego wniesienia oraz wydaje postanowienie o:
1)
utrzymaniu w mocy zaskarżonego postanowienia;
2)
uchyleniu zaskarżonego postanowienia i odstąpieniu od czynności kontrolnych.
10.
Nierozpatrzenie zażalenia w terminie, o którym mowa w ust. 9, jest równoznaczne w
skutkach z wydaniem postanowienia o uchyleniu zaskarżonego postanowienia i odstąpieniu
od czynności kontrolnych.
11.
Organ kontroli może kontynuować czynności kontrolne z dniem, w którym postanowienie,
o którym mowa w ust. 7 pkt 2, stało się ostateczne, a w przypadku wniesienia przez
przedsiębiorcę zażalenia - z dniem, w którym postanowienie, o którym mowa w ust. 9
pkt 1, zostało doręczone przedsiębiorcy.
12.
Postanowienie, o którym mowa w ust. 6, wygasa w dniu następującym po dniu doręczenia
przedsiębiorcy postanowienia, o którym mowa w ust. 7, a w przypadku, o którym mowa
w ust. 8, w dniu następującym po dniu upływu terminu do rozpatrzenia sprzeciwu.
13.
W przypadku wniesienia przez przedsiębiorcę zażalenia, postanowienie, o którym mowa
w ust. 6, wygasa w dniu następującym po dniu doręczenia przedsiębiorcy postanowienia,
o którym mowa w ust. 9 pkt 1 lub 2, a w przypadku, o którym mowa w ust. 10, w dniu
następującym po dniu upływu terminu do rozpatrzenia zażalenia.
14.
W razie przewlekłości czynności kontrolnych, po wydaniu postanowienia, o którym mowa
w ust. 9 pkt 1, przedsiębiorca może wnieść do sądu administracyjnego skargę na przewlekłe
prowadzenie kontroli. Wniesienie skargi nie powoduje wstrzymania czynności kontrolnych.
15.
Do skargi, o której mowa w ust. 14, stosuje się odpowiednio przepisy
ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi
(Dz. U. z 2023 r. poz. 1634, 1705 i 1860) dotyczące skargi na przewlekłe prowadzenie postępowania.
16.
Do postępowań, o których mowa w ust. 6, 7 i 9, w zakresie nieuregulowanym stosuje
się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.
Art. 60.
1.
W razie powzięcia wiadomości o wykonywaniu działalności gospodarczej niezgodnie z
przepisami ustawy, a także w razie stwierdzenia zagrożenia życia lub zdrowia, niebezpieczeństwa
powstania szkód majątkowych w znacznych rozmiarach lub bezpośredniego zagrożenia środowiska
w wyniku wykonywania tej działalności, wójt, burmistrz lub prezydent miasta niezwłocznie
zawiadamia właściwe organy.
2.
Zawiadomione organy niezwłocznie powiadamiają wójta, burmistrza lub prezydenta miasta
o podjętych czynnościach.
3.
W przypadku braku możliwości zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, wójt, burmistrz
lub prezydent miasta może nakazać, w drodze decyzji, wstrzymanie wykonywania działalności
gospodarczej na czas niezbędny, nie dłuższy niż 3 dni.
4.
Decyzja nakazująca wstrzymanie wykonywania działalności gospodarczej w razie stwierdzenia
zagrożenia życia lub zdrowia, niebezpieczeństwa powstania szkód majątkowych w znacznych
rozmiarach lub bezpośredniego zagrożenia środowiska w wyniku wykonywania tej działalności
podlega natychmiastowemu wykonaniu.
Art. 61.
Przepisów art. 54 i art. 55 nie stosuje się:
1)
do działalności przedsiębiorców w zakresie objętym:
a)
nadzorem, o którym mowa w art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym,
b)
nadzorem sanitarnym na podstawie
ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej
(Dz. U. z 2023 r. poz. 338 i 1688) i
ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia
(Dz. U. z 2023 r. poz. 1448), w zakresie dotyczącym bezpieczeństwa żywności,
2)
w odniesieniu do kontroli świadczeniodawców przeprowadzanej przez podmiot zobowiązany
do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych na podstawie
ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych
ze środków publicznych
(Dz. U. z 2024 r. poz. 146);
3)
do próby technicznej, o której mowa w
art. 29d ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych
i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa
paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym
(Dz. U. z 2023 r. poz. 1650 i 1681).
Art. 62.
1.
Przepisów art. 48-51, art. 54, art. 55 i art. 57 nie stosuje się do działalności gospodarczej
przedsiębiorców w zakresie:
1)
objętym kontrolą związaną z obejmowaniem towarów procedurą celną i powrotnym wywozem
dokonywaną w urzędzie celno-skarbowym albo miejscu wyznaczonym lub uznanym przez organ
celny, na podstawie przepisów celnych, albo graniczną kontrolą fitosanitarną dokonywaną
na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 lutego 2020 r. o ochronie roślin przed agrofagami;
1a)
objętym kontrolą środków ochrony roślin wprowadzanych na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin - w przypadku gdy kontrolę tę przeprowadza się zgodnie z art. 44 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 z dnia
15 marca 2017 r. w sprawie kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych przeprowadzanych
w celu zapewnienia stosowania prawa żywnościowego i paszowego oraz zasad dotyczących
zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia roślin i środków ochrony roślin, zmieniającego
rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 999/2001, (WE) nr 396/2005,
(WE) nr 1069/2009, (WE) nr 1107/2009, (UE) nr 1151/2012, (UE) nr 652/2014, (UE) 2016/429
i (UE) 2016/2031, rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 i (WE) nr 1099/2009 oraz dyrektywy
Rady 98/58/WE, 1999/74/WE, 2007/43/WE, 2008/119/WE i 2008/120/WE, oraz uchylającego
rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 854/2004 i (WE) nr 882/2004,
dyrektywy Rady 89/608/EWG, 89/662/EWG, 90/425/EWG, 91/496/EWG, 96/23/WE, 96/93/WE
i 97/78/WE oraz decyzję Rady 92/438/EWG (rozporządzenie w sprawie kontroli urzędowych);
2)
objętym kontrolą przemieszczających się środków transportu, osób z nich korzystających
oraz towarów nimi przewożonych, na podstawie:
e)
ustawy z dnia 13 lutego 2020 r. o ochronie roślin przed agrofagami,
f)
ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej
(Dz. U. z 2023 r. poz. 615, z późn. zm.11)Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2023 r.
poz. 556, 588, 641, 658, 760, 996, 1059, 1193, 1195, 1234, 1598, 1723 i 1860.),
g)
przepisów ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin - w przypadku gdy kontrolę tę przeprowadza się zgodnie z art. 10 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 z dnia
15 marca 2017 r. w sprawie kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych przeprowadzanych
w celu zapewnienia stosowania prawa żywnościowego i paszowego oraz zasad dotyczących
zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia roślin i środków ochrony roślin, zmieniającego
rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 999/2001, (WE) nr 396/2005,
(WE) nr 1069/2009, (WE) nr 1107/2009, (UE) nr 1151/2012, (UE) nr 652/2014, (UE) 2016/429
i (UE) 2016/2031, rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 i (WE) nr 1099/2009 oraz dyrektywy
Rady 98/58/WE, 1999/74/WE, 2007/43/WE, 2008/119/WE i 2008/120/WE, oraz uchylającego
rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 854/2004 i (WE) nr 882/2004,
dyrektywy Rady 89/608/EWG, 89/662/EWG, 90/425/EWG, 91/496/EWG, 96/23/WE, 96/93/WE
i 97/78/WE oraz decyzję Rady 92/438/EWG (rozporządzenie w sprawie kontroli urzędowych);
4)
obejmującym sprzedaż dokonywaną poza punktem stałej lokalizacji (sprzedaż obwoźna
i obnośna na targowiskach w rozumieniu
art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych
(Dz. U. z 2023 r. poz. 70, 1313 i 2291).
2.
Przepisów art. 48, art. 49, art. 51, art. 54, art. 55 i art. 57 nie stosuje się do
działalności gospodarczej przedsiębiorców w zakresie objętym nadzorem weterynaryjnym
na podstawie:
6)
ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób
zakaźnych zwierząt
(Dz. U. z 2023 r. poz. 1075);
9)
ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych
lub edukacyjnych
(Dz. U. z 2023 r. poz. 465).
Art. 63.
1.
Przepisów art. 48, art. 51, art. 54 i art. 55 nie stosuje się do kontroli:
1)
działalności leczniczej, prowadzonej przez organ prowadzący rejestr, wojewodę i podmiot
tworzący w zakresie zadań określonych w przepisach o działalności leczniczej;
2)
prowadzonej przez organy nadzoru górniczego na podstawie przepisów prawa geologicznego i górniczego;
3)
przedsiębiorcy prowadzącego działalność w zakresie poszukiwania, rozpoznawania lub
wydobywania kopalin objętych własnością górniczą lub podmiotu wykonującego w zakresie
swojej działalności zawodowej powierzone mu przez tego przedsiębiorcę czynności w
ruchu zakładu górniczego albo zakładu wykonującego roboty geologiczne, prowadzonej
przez organy Inspekcji Ochrony Środowiska;
4)
działalności w zakresie zbierania, przetwarzania zużytego sprzętu, recyklingu lub
innych niż recykling procesów odzysku odpadów powstałych ze zużytego sprzętu, prowadzonej
przez organy Inspekcji Ochrony Środowiska, marszałka województwa oraz starostę w związku
z kontrolą przestrzegania przepisów dotyczących gospodarowania zużytym sprzętem.
2.
Przepisów art. 48, art. 49, art. 51 i art. 53-55 nie stosuje się do kontroli działalności
leczniczej prowadzonej przez ministra właściwego do spraw zdrowia.
Art. 64.
1.
Przepisów art. 48, art. 54 ust. 1 i art. 55 ust. 1 nie stosuje się do kontroli prowadzonej
w toku postępowania wszczętego na wniosek przedsiębiorcy we własnej sprawie oraz kontroli
prowadzonej na podstawie
ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki
spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020
(Dz. U. z 2020 r. poz. 818).
2.
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio także do kontroli prowadzonych w wyniku zawiadomienia,
wezwania, zgłoszenia lub innej podobnej czynności dokonanej przez przedsiębiorcę we
własnej sprawie.
Art. 65.
Przepisów niniejszego rozdziału nie stosuje się do kontroli:
2)
celno-skarbowej prowadzonej w trybie określonym w dziale V rozdziale 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej;
3)
prowadzonej na podstawie ustawy z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska w zakresie gospodarki odpadami.
Rozdział 6
Zasady opracowywania projektów aktów normatywnych z zakresu prawa gospodarczego oraz
oceny ich funkcjonowania
Art. 66.
1.
Przed rozpoczęciem prac nad opracowaniem projektu aktu normatywnego określającego
zasady podejmowania, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej dokonuje
się:
1)
analizy możliwości osiągnięcia celu tego aktu normatywnego za pomocą innych środków;
2)
oceny przewidywanych skutków społeczno-gospodarczych, w tym oceny wpływu na mikroprzedsiębiorców,
małych i średnich przedsiębiorców oraz analizy zgodności projektowanych regulacji
z przepisami ustawy.
2.
Wyniki oceny i analiz, o których mowa w ust. 1, zamieszcza się w uzasadnieniu do projektu
aktu normatywnego lub w ocenie skutków regulacji, stanowiącej odrębną część uzasadnienia
projektu aktu normatywnego.
Art. 67.
Opracowując projekt aktu normatywnego określającego zasady podejmowania, wykonywania
lub zakończenia działalności gospodarczej, należy kierować się zasadami proporcjonalności
i adekwatności, a w szczególności:
1)
dążyć do nienakładania nowych obowiązków administracyjnych, a jeżeli nie jest to możliwe,
dążyć do ich nakładania jedynie w stopniu koniecznym do osiągnięcia ich celów;
2)
dążyć do ograniczenia obowiązków informacyjnych, zwłaszcza gdy wymagane informacje
są przekazywane przez obowiązanych organom władzy publicznej na podstawie obowiązujących
przepisów;
3)
dążyć do umożliwienia realizacji obowiązków informacyjnych w postaci elektronicznej;
4)
implementując prawo Unii Europejskiej i prawo międzynarodowe, dążyć do nakładania
wyłącznie obowiązków administracyjnych niezbędnych do osiągnięcia celów implementowanych
przepisów.
Art. 68.
W przypadku stwierdzenia wpływu projektu aktu normatywnego na mikroprzedsiębiorców,
małych i średnich przedsiębiorców, przy opracowaniu projektu aktu normatywnego dąży
się do proporcjonalnego ograniczania obowiązków administracyjnych wobec tych przedsiębiorców
albo uzasadnia brak możliwości zastosowania takich ograniczeń.
Art. 69.
1.
Jeżeli w związku ze stosowaniem aktu normatywnego określającego zasady podejmowania,
wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej ujawnią się istotne rozbieżności
w wykładni prawa lub znaczne ryzyko, że ten akt normatywny powoduje istotne negatywne
skutki gospodarcze lub społeczne, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców może
skierować do właściwego ministra lub organu upoważnionego ustawowo do opracowywania
i wnoszenia do rozpatrzenia przez Radę Ministrów projektów aktów normatywnych wniosek
o przygotowanie oceny funkcjonowania tego aktu normatywnego lub jego części, wraz
z uzasadnieniem.
2.
Organ, do którego Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców skierował wniosek, o
którym mowa w ust. 1, przygotowuje ocenę funkcjonowania właściwego aktu normatywnego
lub jego części albo uzasadnia niecelowość przygotowania takiej oceny.
Art. 70.
Ministrowie kierujący działami administracji rządowej dokonują, w zakresie swojej
właściwości, bieżącego przeglądu funkcjonowania aktów normatywnych określających zasady
podejmowania, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej, kierując się
w szczególności zasadami określonymi w art. 67, oraz przedkładają Radzie Ministrów
corocznie, w terminie do dnia 30 czerwca, informację o działaniach podjętych w poprzednim
roku kalendarzowym w wyniku dokonania tego przeglądu.
Rozdział 7
Przepis końcowy
1)
I) Niniejsza ustawa wdraża w zakresie swojej regulacji następujące dyrektywy:
1) dyrektywę 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r.
dotyczącą usług na rynku wewnętrznym (Dz. Urz. UE L 376 z 27.12.2006, str. 36);
2) dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r.
w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz
uchylającą dyrektywę Rady 2010/18/UE (Dz. Urz. UE L 188 z 12.07.2019, str. 79).
I) Odnośnik do ustawy w brzmieniu ustalonym przez art. 20 pkt 1 ustawy z dnia 9 marca
2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz.
641), która weszła w życie z dniem 26 kwietnia 2023 r.
2)
W brzmieniu ustalonym przez art. 14 ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o zmianie ustaw
w celu likwidowania zbędnych barier administracyjnych i prawnych (Dz. U. poz. 803);
weszła w życie z dniem 1 lipca 2023 r.
3)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2022 r.
poz. 2687 i 2745 oraz z 2023 r. poz. 28, 185, 326, 605, 641, 658, 825, 1059, 1114,
1130, 1407, 1414, 1429, 1523, 1617, 1667, 1675, 1705, 1723, 1787, 1843 i 2760.
4)
W brzmieniu ustalonym przez art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie
ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 641), która weszła
w życie z dniem 26 kwietnia 2023 r.
5)
Wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2025 r.
6)
Zdanie pierwsze w brzmieniu ustalonym przez art. 20 pkt 3 ustawy, o której mowa w
odnośniku 4.
7)
Ze zmianą wprowadzoną przez art. 24 ustawy z dnia 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy
- Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2029), która
weszła w życie z dniem 28 października 2023 r.
8)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2022 r.
poz. 1723, 2127, 2243, 2370 i 2687 oraz z 2023 r. poz. 295, 1506, 1597, 1681, 1688,
1693, 1762, 1785 i 2029.
9)
Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 137 z 24.05.2017,
str. 40, Dz. Urz. UE L 82 z 25.03.2019, str. 4, Dz. Urz. UE L 131 z 17.05.2019, str.
1 i Dz. Urz. UE L 165 z 21.06.2019, str. 4.
10)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2023 r.
poz. 760, 919, 1123, 1193, 1195, 1523 i 1720.
11)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2023 r.
poz. 556, 588, 641, 658, 760, 996, 1059, 1193, 1195, 1234, 1598, 1723 i 1860.
12)
Ustawa weszła w życie z dniem 30 kwietnia 2018 r., z wyjątkiem art. 24 ust. 6, który
wszedł w życie z dniem 1 lutego 2019 r., na podstawie art. 1 ustawy z dnia 6 marca
2018 r. - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące
działalności gospodarczej (Dz. U. poz. 650), która weszła w życie z dniem 30 kwietnia
2018 r.