Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrówz dnia 20 lutego 2024 r.w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie państwowego
systemu odniesień przestrzennych
Na podstawie art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych
innych aktów prawnych
(Dz. U. z 2019 r. poz. 1461) ogłasza się w załączniku do niniejszego obwieszczenia jednolity tekst rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 października 2012 r. w sprawie państwowego
systemu odniesień przestrzennych
(Dz. U. poz. 1247), z uwzględnieniem zmiany wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 2019 r. zmieniającym rozporządzenie
w sprawie państwowego systemu odniesień przestrzennych
(Dz. U. poz. 2494).
2.
Podany w załączniku do niniejszego obwieszczenia tekst jednolity rozporządzenia nie
obejmuje § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 2019 r. zmieniającego rozporządzenie
w sprawie państwowego systemu odniesień przestrzennych
(Dz. U. poz. 2494), który stanowi:
„
§ 2.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 31 grudnia 2019 r.
”
.
Załącznik
-
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 października 2012 r. w sprawie państwowego
systemu odniesień przestrzennych
Na podstawie art. 3 ust. 5 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne
(Dz. U. z 2023 r. poz. 1752, 1615, 1688 i 1762) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1.
Rozporządzenie określa państwowy system odniesień przestrzennych obowiązujący na terenie
całego kraju.
§ 2.
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1)
ETRS89 - rozumie się przez to geodezyjny europejski ziemski system odniesienia, przyjęty
rezolucją nr 7 na XVII Zgromadzeniu Generalnym Międzynarodowej Unii Geodezji i Geofizyki
w Canberze w 1979 r., zatwierdzony rezolucją nr 1 na zgromadzeniu podkomisji EUREF
(IAG Reference Frame Sub-Commission for Europe) we Florencji w 1990 r. jako identyczny
z Międzynarodowym Ziemskim Systemem Odniesienia ITRS (International Terrestrial Reference
System) na epokę 1989.0;
2)
EVRS - rozumie się przez to kinematyczny, europejski system wysokościowy, wykorzystujący
różnice potencjału siły ciężkości odniesione do poziomu odniesienia Amsterdam lub
odpowiadające im wysokości normalne, zatwierdzony rezolucją nr 5 na zgromadzeniu podkomisji
EUREF w Tromsø w 2000 r.;
3)
konserwacji geodezyjnego układu odniesienia - rozumie się przez to ciągłą lub okresową
kontrolę stałości wyznaczanych współrzędnych wektorów położenia i prędkości punktów
podstawowej osnowy geodezyjnej realizujących układ odniesienia;
4)
quasi-geoidzie - rozumie się przez to powierzchnię powstającą przez odłożenie od punktów
na powierzchni Ziemi w kierunku ku elipsoidzie odniesienia, wzdłuż normalnych linii
pionu, wysokości normalnych tych punktów;
5)
modelu quasi-geoidy - rozumie się przez to numeryczną, dyskretną (punktową) reprezentację
wysokości powierzchni quasi-geoidy, wraz z algorytmem interpolacyjnym umożliwiającym
obliczenie tej wysokości w określonym punkcie;
6)
obiekcie przestrzennym - rozumie się przez to obiekt, o którym mowa w art. 3 pkt 5 ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej
(Dz. U. z 2021 r. poz. 214);
7)
siatce odniesienia - rozumie się przez to siatkę złożoną z dwóch lub więcej zbiorów
krzywych, tak że krzywe każdego zbioru przecinają krzywe innych zbiorów w sposób algorytmiczny;
8)
wysokości normalnej - rozumie się przez to wielkość powstałą z podzielenia liczby
geopotencjalnej przez przeciętne wartości przyspieszenia normalnego siły ciężkości
na elipsoidzie odniesienia.
Rozdział 2
Państwowy system odniesień przestrzennych
§ 3.
1.
Państwowy system odniesień przestrzennych tworzą:
1)
geodezyjne układy odniesienia oznaczone symbolami PL-ETRF2000 i PL-ETRF89, będące
matematyczną i fizyczną realizacją europejskiego ziemskiego systemu odniesienia ETRS89;
2)
układy wysokościowe oznaczone symbolami PL-KRON86-NH i PL-EVRF2007-NH, będące matematyczną
i fizyczną realizacją europejskiego ziemskiego systemu wysokościowego EVRS;
3)
układy współrzędnych: geocentrycznych kartezjańskich oznaczone symbolem XYZ, geocentrycznych
geodezyjnych oznaczone symbolem GRS80h oraz geodezyjnych oznaczone symbolem GRS80H;
Parametry techniczne geodezyjnych układów odniesienia, układów wysokościowych i układów
współrzędnych, o których mowa w ust. 1, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.
3.
Specyfikację modelu pojęciowego państwowego systemu odniesień przestrzennych, w postaci
schematu aplikacyjnego UML, określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.
§ 4.
1.
Fizyczną realizacją geodezyjnego układu odniesienia PL-ETRF2000 jest sieć europejskich
stacji permanentnych EPN (European Permanent Network) o dokładnie wyznaczonych współrzędnych
oraz zmianach tych współrzędnych w czasie.
2.
Przenoszenie na obszar Polski i konserwacja geodezyjnego układu odniesienia PL-ETRF2000
odbywają się przez sieć stacji permanentnych ASG-EUPOS (Aktywna Sieć Geodezyjna EUPOS).
§ 5.
Przenoszenie na obszar Polski i konserwacja geodezyjnego układu odniesienia PL-ETRF89
odbywają się przez sieć punktów podstawowej osnowy geodezyjnej za pośrednictwem obserwacji
satelitarnych GNSS (Global Navigation Satellite Systems).
§ 6.
1.
Geodezyjny układ wysokościowy PL-EVRF2007-NH tworzą wysokości normalne odniesione
do średniego poziomu Morza Północnego, wyznaczonego dla mareografu w Amsterdamie (Normaal
Amsterdams Peil), Holandia.
2.
Elipsoidą normalnego pola siły ciężkości jest elipsoida odniesienia GRS80.
§ 7.
Geodezyjny układ wysokościowy PL-KRON86-NH tworzą wysokości normalne odniesione do
średniego poziomu Morza Bałtyckiego, wyznaczonego dla mareografu w Kronsztadzie koło
Sankt Petersburga, Federacja Rosyjska.
§ 8.
1.
Fizyczną realizacją układów wysokościowych, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 2, jest
podstawowa osnowa wysokościowa.
2.
Wysokości normalne określa się na podstawie pomiarów geodezyjnych odniesionych do
pola grawitacyjnego Ziemi, względem przyjętej powierzchni odniesienia, albo na podstawie
pomiarów satelitarnych GNSS, z uwzględnieniem wysokości obowiązującej quasi-geoidy
nad elipsoidą odniesienia.
3.
Wysokości normalne oznacza się literą H i podaje w metrach [m].
§ 9.
Układ współrzędnych płaskich prostokątnych PL-LAEA jest utworzony na podstawie matematycznie
jednoznacznego przyporządkowania punktów na elipsoidzie odniesienia GRS80 odpowiednim
punktom na płaszczyźnie według teorii azymutalnego równopowierzchniowego odwzorowania
Lamberta.
§ 10.
1.
Układ współrzędnych płaskich prostokątnych PL-LCC jest utworzony na podstawie matematycznie
jednoznacznego przyporządkowania punktów na elipsoidzie odniesienia GRS80 odpowiednim
punktom na płaszczyźnie według teorii stożkowego równokątnego odwzorowania Lamberta.
2.
Obszar Polski obejmuje jeden pas równoleżnikowy układu współrzędnych PL-LCC.
§ 11.
1.
Układ współrzędnych płaskich prostokątnych PL-1992 jest utworzony na podstawie matematycznie
jednoznacznego przyporządkowania punktów na elipsoidzie odniesienia GRS80 odpowiednim
punktom na płaszczyźnie według teorii odwzorowania Gaussa-Krügera.
2.
Obszar Polski obejmuje jeden pas południkowy układu współrzędnych PL-1992 o rozciągłości
od 14º00’E do 24º30’E i południku osiowym 19ºE.
§ 12.
1.
Układ współrzędnych płaskich prostokątnych PL-UTM jest utworzony na podstawie matematycznie
jednoznacznego przyporządkowania punktów na elipsoidzie odniesienia GRS80 odpowiednim
punktom na płaszczyźnie według teorii odwzorowania poprzecznego Merkatora.
2.
Obszar Polski obejmują trzy pasy południkowe układu współrzędnych PL-UTM o rozciągłości
równej 6º długości geodezyjnej każdy, o południkach osiowych: 15ºE, 21ºE i 27ºE, oznaczane
odpowiednio numerami: 33, 34 i 35.
§ 13.
1.
Układ współrzędnych płaskich prostokątnych PL-2000 jest utworzony na podstawie matematycznie
jednoznacznego przyporządkowania punktów na elipsoidzie odniesienia GRS80 odpowiednim
punktom na płaszczyźnie według teorii odwzorowania Gaussa-Krügera.
2.
Obszar Polski obejmują cztery pasy południkowe układu współrzędnych PL-2000 o rozciągłości
równej 3º długości geodezyjnej każdy, o południkach osiowych: 15ºE, 18ºE, 21ºE i 24ºE,
oznaczane odpowiednio numerami: 5, 6, 7 i 8.
§ 14.
Katalog obiektów i atrybutów państwowego systemu odniesień przestrzennych określa
załącznik nr 3 do rozporządzenia.
Rozdział 3
Stosowanie państwowego systemu odniesień przestrzennych
§ 15.
1.
Państwowy system odniesień przestrzennych stosuje się w pracach geodezyjnych i kartograficznych
oraz przy tworzeniu zbiorów danych przestrzennych przez organy władzy publicznej,
przy czym:
1)
układ współrzędnych PL-LAEA stosuje się na potrzeby analiz przestrzennych i sprawozdawczości
na poziomie ogólnoeuropejskim;
2)
układ współrzędnych PL-LCC stosuje się na potrzeby wydawania map w skali 1:500 000
i w mniejszych skalach;
3)
układ współrzędnych PL-UTM stosuje się na potrzeby wydawania standardowych opracowań
kartograficznych w skalach od 1:10 000 do 1:250 000, wydawania map morskich oraz wydawania
innych map przeznaczonych na potrzeby bezpieczeństwa i obronności państwa;
4)
układ współrzędnych PL-2000 stosuje się na potrzeby wykonywania map w skalach większych
od 1:10 000 - w szczególności mapy ewidencyjnej i mapy zasadniczej.
2.
W pracach geodezyjnych i kartograficznych innych niż wymienione w ust. 1 pkt 1-4 stosuje
się układ współrzędnych PL-UTM lub układ współrzędnych PL-1992.
3.
W pracach geodezyjnych i kartograficznych, pracach hydrograficznych na akwenach morskich,
a także przy tworzeniu zbiorów danych przestrzennych, będących przedmiotem umów międzynarodowych,
których Polska jest sygnatariuszem, mogą być stosowane inne niż określone w § 3 układy
odniesienia, układy wysokościowe lub układy współrzędnych.
W pracach, w których wymagana dokładność określenia współrzędnych nie przekracza 1
m, a wykorzystuje się geocentryczne systemy odniesienia i powiązane z figurą Ziemi
układy współrzędnych zgodne z konwencją Międzynarodowej Służby Ruchu Obrotowego Ziemi
(IERS) z 1996 r., w szczególności:
1)
Światowy System Geodezyjny 1984 (WGS84),
2)
Międzynarodowy Ziemski System Odniesienia (ITRS),
3)
Europejski Ziemski System Odniesienia 1989 (ETRS89)
- nie stosuje się transformacji współrzędnych między tymi systemami a układami odniesienia,
o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 1.
§ 16.
1.
Położenie obiektów przestrzennych w geodezyjnych układach odniesienia, o których mowa
w § 3 ust. 1 pkt 1, określa się za pomocą układów współrzędnych:
1)
układu współrzędnych geocentrycznych kartezjańskich XYZ, którego osie są oznaczane
literami: X, Y, Z, a wartości współrzędnych podawane w metrach [m], lub
2)
układu współrzędnych geocentrycznych geodezyjnych GRS80h, którego osie są oznaczane
literami:
a)
szerokość geodezyjna - literą φ,
b)
długość geodezyjna - literą λ
-
wartości tych współrzędnych są podawane w stopniach [º], minutach [’] i sekundach
[’’], przy czym za wartością współrzędnej φ dodaje się literę N (North), a za wartością
współrzędnej λ dodaje się literę E (East),
c)
wysokość elipsoidalna - literą h, wartość tej współrzędnej jest podawana w metrach
[m].
2.
W przypadkach, w których wyznaczenie wysokości elipsoidalnych jednoczesne z wyznaczeniem
współrzędnych geodezyjnych φ i λ jest niemożliwe, położenie obiektów przestrzennych
określa się za pomocą współrzędnych geodezyjnych w układzie GRS80H oraz wysokości
normalnych H.
3.
Osie układów współrzędnych płaskich prostokątnych, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt
4, oznacza się literami: oś północną - literą x, a oś wschodnią - literą y, przy czym
za wartością współrzędnej x dodaje się literę N (North), a za wartością współrzędnej
y dodaje się literę E (East).
§ 17.
1.
Graficzną prezentacją współrzędnych, o których mowa w § 16 ust. 1 pkt 2 oraz ust.
2 i 3, na opracowaniach kartograficznych są siatki odniesienia, odpowiednio: siatka
kartograficzna - dla współrzędnych geodezyjnych i siatka kilometrowa - dla współrzędnych
płaskich prostokątnych, przy czym:
1)
współrzędne geodezyjne narożników arkuszy map i linie siatki kartograficznej opisuje
się w pełnych stopniach, minutach lub sekundach;
2)
linie siatki kilometrowej opisuje się w metrach lub kilometrach;
3)
dopuszcza się podawanie tylko punktów przecięcia siatek odniesienia, o których mowa
w pkt 1 i 2.
2.
Siatka kilometrowa otrzymuje nazwę od układu współrzędnych, dla którego została obliczona,
przy czym:
1)
początek siatki pokrywa się z początkiem układu współrzędnych płaskich prostokątnych;
2)
linie siatki biegną z południa na północ i z zachodu na wschód;
3)
punktem odniesienia komórki siatki jest dolny lewy narożnik komórki siatki.
3.
Na potrzeby jednoznacznych odniesień i jednoznacznej identyfikacji komórki siatki
stosuje się kod komórki, który zawiera wielkość komórki oraz współrzędne dolnego lewego
rogu tej komórki. Wielkość komórki wyraża się w metrach [m] dla komórek o wielkości
100 m lub mniejszej oraz w kilometrach [km] dla komórek o wielkości 1000 m lub większej.
Wartości współrzędnych północnych i współrzędnych wschodnich dzieli się przez 10 n, gdzie n oznacza liczbę zer znaczących dla wartości określającej wielkość komórki.
4.
Rozdzielczość siatki kilometrowej w zależności od skali mapy określa załącznik nr
4 do rozporządzenia.
§ 18.
1.
Podstawą podziału na arkusze mapy i nadawania im godła w układzie współrzędnych PL-LCC,
PL-UTM lub PL-1992 jest arkusz mapy w skali 1:1 000 000. Godło każdego arkusza składa
się z litery i liczb oddzielonych myślnikiem, wynikających z podziału Międzynarodowej
Mapy Świata w skali 1:1 000 000 na arkusze o wymiarach 4º szerokości i 6º długości,
gdzie:
1)
litera oznacza pas równoleżnikowy (pas), do którego przynależy arkusz,
2)
dwucyfrowa liczba oznacza pas południkowy (słup), do którego przynależy arkusz
- przy czym obszar Polski leży na przecięciu dwóch pasów oznaczonych literami M i
N w kierunku z południa na północ i trzech słupów oznaczonych liczbami: 33, 34 i 35
w kierunku z zachodu na wschód.
2.
Godło arkusza mapy w skali 1:500 000, 1:250 000, 1:100 000, 1:50 000, 1:25 000 i 1:10
000 powstaje przez dodanie do godła mapy w skali 1:1 000 000 liter i liczb, wynikających
z podziału odpowiednio:
1)
arkusza mapy w skali 1:1 000 000 na 4 arkusze mapy w skali 1:500 000, po 2 arkusze
w rzędzie, oznaczone literami A, B, C i D, poczynając od górnego lewego arkusza, rzędami
z lewej do prawej;
2)
arkusza mapy w skali 1:500 000 na 4 arkusze mapy w skali 1:250 000, po 2 arkusze w
rzędzie, oznaczone literami a, b, c i d, poczynając od górnego lewego arkusza, rzędami
z lewej do prawej;
3)
arkusza mapy w skali 1:1 000 000 na 144 arkusze mapy w skali 1:100 000, po 12 arkuszy
w rzędzie, oznaczone liczbami od 001 do 144, poczynając od górnego lewego arkusza,
rzędami z lewej do prawej;
4)
arkusza mapy w skali 1:100 000 na 4 arkusze mapy w skali 1:50 000, po 2 arkusze w
rzędzie, oznaczone literami A, B, C i D, poczynając od górnego lewego arkusza, rzędami
z lewej do prawej;
5)
arkusza mapy w skali 1:50 000 na 4 arkusze mapy w skali 1:25 000, po 2 arkusze w rzędzie,
oznaczone literami a, b, c i d, poczynając od górnego lewego arkusza, rzędami z lewej
do prawej;
6)
arkusza mapy w skali 1:25 000 na 4 arkusze mapy w skali 1:10 000, po 2 arkusze w rzędzie,
oznaczone cyframi 1, 2, 3 i 4, poczynając od górnego lewego arkusza, rzędami z lewej
do prawej.
3.
W pracach geodezyjnych i kartograficznych, pracach hydrograficznych na akwenach morskich,
a także przy wydawaniu map będących przedmiotem umów międzynarodowych, których Polska
jest sygnatariuszem, może być stosowany inny niż określony w ust. 1 i 2 podział map
na arkusze i inny sposób nadawania godła.
§ 19.
1.
Podstawą podziału na arkusze mapy i nadawania im godła w układzie współrzędnych PL-2000
jest arkusz mapy w skali 1:10 000 o wymiarach 5 km na 8 km, przy czym godło każdego
arkusza mapy w skali 1:10 000 składa się z trzech liczb rozdzielonych kropkami, gdzie:
1)
pierwsza, jednocyfrowa liczba oznacza numer pasa południkowego (5, 6, 7 lub 8) i powstaje
przez podzielenie wartości południka osiowego pasa południkowego przez liczbę 3;
2)
druga, trzycyfrowa liczba określa numer rzędu, do którego przynależy arkusz, i powstaje
jako liczba całkowita dzielenia (xi - 4920) przez 5, gdzie xi oznacza współrzędną północną dowolnego punktu z pasa południkowego wyrażoną w kilometrach
[km];
3)
trzecia, dwucyfrowa liczba określa numer kolumny, do której przynależy arkusz, i powstaje
jako liczba całkowita dzielenia (yi - 332) przez 8, gdzie yi oznacza współrzędną wschodnią dowolnego punktu z pasa południkowego wyrażoną w kilometrach
[km] z pominięciem początkowej cyfry oznaczającej numer pasa południkowego.
2.
Godło arkusza mapy w skali 1:5000, 1:2000, 1:1000 i 1:500 powstaje przez dodanie do
godła mapy w skali 1:10 000 liczby wynikającej z podziału odpowiednio:
1)
arkusza mapy w skali 1:10 000 na 4 arkusze mapy w skali 1:5000, po 2 arkusze w rzędzie,
oznaczone liczbami 1, 2, 3 i 4, poczynając od górnego lewego arkusza, rzędami z lewej
do prawej;
2)
arkusza mapy w skali 1:10 000 na 25 arkuszy mapy w skali 1:2000, po 5 arkuszy w rzędzie,
oznaczone liczbami od 01 do 25, poczynając od górnego lewego arkusza, rzędami z lewej
do prawej;
3)
arkusza mapy w skali 1:2000 na 4 arkusze mapy w skali 1:1000, po 2 arkusze w rzędzie,
oznaczone liczbami 1, 2, 3 i 4, poczynając od górnego lewego arkusza, rzędami z lewej
do prawej;
4)
arkusza mapy w skali 1:1000 na 4 arkusze mapy w skali 1:500, po 2 arkusze w rzędzie,
oznaczone liczbami 1, 2, 3 i 4, poczynając od górnego lewego arkusza, rzędami z lewej
do prawej.
§ 20.
Podział i oznaczenia arkuszy map w układach współrzędnych: PL-LCC, PL-1992, PL-UTM
oraz PL-2000 określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.
Rozdział 4
Przepisy przejściowe i końcowe
§ 21.
Tworzenie, aktualizacja i udostępnianie parametrów technicznych państwowego systemu
odniesień przestrzennych są realizowane zgodnie ze schematem aplikacyjnym GML, określonym
w załączniku nr 6 do rozporządzenia oraz umieszczonym na ePUAP.
§ 22.
Faktyczne granice pasów południkowych w układzie współrzędnych PL-2000 wyznacza się
wzdłuż granic jednostek administracyjnych szczebla powiatowego, przy czym w przypadku
jednostek administracyjnych przecinanych na dwie części przez południki graniczne
pasów południkowych: 16,5ºE, 19,5ºE lub 22,5ºE o przynależności obszaru powiatu do
określonego pasa południkowego przesądza część o większej powierzchni.
§ 23.
Dane określające wartości modelu:
1)
różnic współrzędnych pomiędzy układami odniesienia PL-ETRF2000 a PL-ETRF89,
2)
różnic wysokości pomiędzy układami wysokościowymi PL-EVRF2007-NH a PL-KRON86-NH,
3)
obowiązującej quasi-geoidy
- publikuje się w Biuletynie Informacji Publicznej Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii,
nie później niż w dniu 1 stycznia 2014 r.
Układ wysokościowy PL-KRON86-NH stosuje się do czasu wdrożenia układu wysokościowego
PL-EVRF2007-NH na obszarze całego kraju, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia
2023 r.
2.
Parametry techniczne geodezyjnych układów odniesienia, układów wysokościowych i układów
współrzędnych płaskich prostokątnych obowiązujących na mocy dotychczasowych przepisów,
w przypadku wycofania tych układów, archiwizuje się w sposób zapewniający w razie
potrzeby wykonanie przeliczeń lub transformacji współrzędnych i wysokości określonych
w tych układach do układów tworzących państwowy system odniesień przestrzennych, o
których mowa w § 3 ust. 1.
§ 25.
Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 sierpnia 2000 r. w sprawie państwowego systemu
odniesień przestrzennych
(Dz. U. poz. 821).
Uchylony przez art. 1 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 16 kwietnia 2020 r. o zmianie ustawy
- Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 782),
która weszła w życie z dniem 31 lipca 2020 r.
2)
W brzmieniu ustalonym przez § 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 2019 r.
zmieniającego rozporządzenie w sprawie państwowego systemu odniesień przestrzennych
(Dz. U. poz. 2494), które weszło w życie z dniem 31 grudnia 2019 r.
3)
Rozporządzenie zostało ogłoszone w dniu 14 listopada 2012 r.
Załącznik nr 1
-
Parametry techniczne geodezyjnych układów odniesienia, układów wysokościowych i układów
współrzędnych