Obwieszczenie Ministra Klimatu i Środowiskaz dnia 22 kwietnia 2024 r.w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie mechaniczno-biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych ¹⁾Minister Klimatu i Środowiska kieruje działem administracji rządowej - klimat, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 2023 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Klimatu i Środowiska (Dz. U. poz. 2726).

Proces mechaniczno-biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych składa się z procesów:

- połączonych w jeden zintegrowany proces technologiczny przetwarzania tych odpadów prowadzony na terenie tego samego zakładu w celu ich przygotowania do recyklingu lub innych procesów odzysku lub do procesów unieszkodliwiania.⁴⁾Część wspólna w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 2 lit. a rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 3.

Proces mechaniczno-biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych jest prowadzony w instalacji.

Proces mechaniczno-biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych nie może być prowadzony na kwaterze składowiska odpadów.

Odpady kierowane do procesu mechaniczno-biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych rozładowuje się w obiekcie budowlanym w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane   (Dz. U. z 2023 r. poz. 682, z późn. zm.⁶⁾Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2023 r. poz. 553, 967, 1506, 1597, 1681, 1688, 1762, 1890, 1963 i 2029.), który jest zamknięty w taki sposób, że co najmniej uniemożliwia oddziaływanie czynników atmosferycznych na te odpady, jest wyposażony w szczelne podłoże zapobiegające przedostawaniu się odcieków do środowiska i w urządzenia wentylacyjne oraz ograniczające emisje zanieczyszczeń, w szczególności przedostawanie się pyłów do powietrza.

Proces mechanicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych polegający na wydzieleniu z nich określonych frakcji dających się wykorzystać - w zależności od składu niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych - materiałowo lub energetycznie oraz frakcji wymagającej dalszego biologicznego przetwarzania przebiega w obiekcie budowlanym w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, który jest zamknięty w taki sposób, że co najmniej uniemożliwia oddziaływanie czynników atmosferycznych na te odpady, jest wyposażony w szczelne podłoże zapobiegające przedostawaniu się odcieków do środowiska i w urządzenia wentylacyjne oraz ograniczające emisje zanieczyszczeń, w szczególności przedostawanie się pyłów do powietrza. Proces ten prowadzi do powstawania odpadów, w zależności od ich właściwości, o kodzie:⁷⁾Wprowadzenie do wyliczenia w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 3 lit. a tiret pierwsze rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 3.

Wydzielenie frakcji wymagającej dalszego biologicznego przetwarzania odbywa się z wykorzystaniem sita o wielkości oczek nie większej niż 100 mm. Frakcję o granulometrii mniejszej niż zastosowane sito klasyfikuje się jako odpady o kodzie 19 12 12, zwane dalej „frakcją podsitową”.

(uchylony).¹⁰⁾Przez § 1 pkt 3 lit. c rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 3.

(uchylony).¹⁰⁾Przez § 1 pkt 3 lit. c rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 3.

Dopuszcza się, aby po wydzieleniu na sicie odpady o kodzie 19 12 12 o frakcji o granulometrii nie większej niż 20 mm były przekazywane bez konieczności kierowania do biologicznego przetwarzania odpadów do składowania na składowisku odpadów zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 118 ustawy.

Dopuszcza się powstawanie z niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych poddanych procesowi mechanicznego przetwarzania odpadów innych odpadów niż wskazane w ust. 1.

(uchylony).¹²⁾Przez § 1 pkt 3 lit. e rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 3.

(uchylony).¹²⁾Przez § 1 pkt 3 lit. e rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 3.

W części instalacji, w której prowadzi się procesy mechanicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych, można prowadzić proces mechanicznego przetwarzania innych odpadów jako odrębne warianty eksploatacji instalacji, w szczególności można prowadzić:

Odpady powstałe w procesie mechanicznego przetwarzania odpadów są kierowane zgodnie z hierarchią sposobów postępowania z odpadami do procesów odzysku albo do procesów unieszkodliwiania.

Odpady powstałe w procesie mechanicznego przetwarzania odpadów klasyfikowane jako odpady o kodzie 19 12 10 są przetwarzane w procesie odzysku R1 albo procesie unieszkodliwiania D10. Procesy te mogą być poprzedzone odpowiednio procesem odzysku R12 albo procesem unieszkodliwiania D13.

Mechaniczne przetwarzanie odpadów, o którym mowa w ust. 1, 1a i 4, stanowi proces odzysku R12 albo proces unieszkodliwiania D13.

(uchylony).¹⁶⁾Przez § 1 pkt 3 lit. i rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 3.

Frakcja podsitowa wymaga zastosowania procesu biologicznego przetwarzania odpadów, który stanowi proces prowadzony w warunkach tlenowych lub beztlenowych, z udziałem mikroorganizmów, w wyniku którego następuje zmiana właściwości fizycznych, chemicznych lub biologicznych tej frakcji.

(uchylony).¹⁸⁾Przez § 1 pkt 4 lit. b rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 3.

Frakcja podsitowa nie może być mieszana z odpadami zbieranymi w sposób selektywny.

W części instalacji, w której prowadzi się proces biologicznego przetwarzania frakcji podsitowej, możliwe jest prowadzenie procesu biologicznego przetwarzania selektywnie zebranych bioodpadów, w wyniku którego powstają:

Proces biologicznego przetwarzania odpadów, o którym mowa w ust. 4, prowadzi się jako odrębny wariant eksploatacji instalacji.

Proces biologicznego przetwarzania odpadów frakcji podsitowej w warunkach tlenowych prowadzi się:

W stosunku do odpadów, które osiągnęły wartość parametru AT₄ poniżej 20 mg O₂/g suchej masy w wyniku procesu biologicznego przetwarzania odpadów w warunkach wskazanych w ust. 6 pkt 1, proces ten można kontynuować w pryzmach, które są usytuowane na szczelnym podłożu zapobiegającym przedostawaniu się odcieków do środowiska wyposażonym w system odbierania odcieków i które są aktywnie napowietrzane lub napowietrzane przez mechaniczne przerzucanie odpadów co najmniej raz w tygodniu, do czasu osiągnięcia parametrów, o których mowa w ust. 6 pkt 2.

(uchylony).²³⁾Przez § 1 pkt 4 lit. f rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 3.

W przypadku procesu biologicznego przetwarzania odpadów frakcji podsitowej w warunkach beztlenowych powstałe odpady poddaje się stabilizacji w procesie biologicznego przetwarzania odpadów w warunkach tlenowych.

Z odpadów powstałych w procesie biologicznego przetwarzania odpadów wydziela się, o ile jest to możliwe, odpady nadające się w całości lub w części do recyklingu.

Pozostałe po wydzieleniu odpady spełniające wymagania, o których mowa w ust. 6 pkt 2, klasyfikuje się jako odpady o kodzie 19 05 99 - Inne niewymienione odpady, zwane dalej „stabilizatem”.

Stabilizat jest unieszkodliwiany przez składowanie na składowiskach odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne albo termicznie przekształcany.

Wydzielona na sicie frakcja stabilizatu o granulometrii nie większej niż 20 mm może być stosowana do procesu odzysku wyłącznie na składowisku odpadów lub w obiekcie unieszkodliwiania odpadów wydobywczych.²⁷⁾Zdanie pierwsze w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 4 lit. j rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 3. Frakcja ta jest klasyfikowana jako odpady o kodzie 19 05 03 - Kompost nieodpowiadający wymaganiom (nienadający się do wykorzystania).

Odpady pozostające po wydzieleniu frakcji stabilizatu, o której mowa w ust. 11, są nadal klasyfikowane jako odpady o kodzie 19 05 99.

Biologiczne przetwarzanie odpadów, o którym mowa w ust. 1, stanowi proces odzysku R3 albo proces unieszkodliwiania D8.

Biologiczne przetwarzanie odpadów, o którym mowa w ust. 4, stanowi proces odzysku R3.

Mechaniczne przetwarzanie odpadów, o którym mowa w ust. 8a i 11, stanowi proces odzysku R12 albo proces unieszkodliwiania D13.

Dopuszcza się proces biologicznego przetwarzania odpadów z wykorzystaniem procesu biologicznego suszenia niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych lub frakcji podsitowej, polegający na biologicznym suszeniu odpadów przez co najmniej 7 dni w warunkach tlenowych w reaktorze lub w zamkniętej hali, z systemem odbierania odcieków, z aktywnym napowietrzaniem oraz z oczyszczaniem gazów powstałych w wyniku prowadzenia procesu (powietrze procesowe).

Odpady powstałe w procesie biologicznego suszenia odpadów klasyfikuje się jako odpady o kodzie 19 05 01 - Nieprzekompostowane frakcje odpadów komunalnych i podobnych oraz poddaje się je dalszemu mechanicznemu przetwarzaniu odpadów. Przepisy § 4 stosuje się odpowiednio.

W przypadku poddania procesowi biologicznego suszenia frakcji podsitowej dopuszcza się zakwalifikowanie powstających odpadów jako odpadów o kodzie 19 12 10, o ile nie wymagają one wydzielenia z nich innych frakcji.

(uchylony).³³⁾Przez § 1 pkt 5 lit. c rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 3.

Odpady powstałe w procesie biologicznego suszenia odpadów klasyfikowane jako odpady o kodzie 19 12 10 są przetwarzane w procesie odzysku R1 albo procesie unieszkodliwiania D10.

(uchylony).³⁵⁾Przez § 1 pkt 5 lit. e rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 3.

Biologiczne przetwarzanie odpadów z wykorzystaniem procesu biologicznego suszenia stanowi proces odzysku R3 albo proces unieszkodliwiania D8.

(uchylony).³⁶⁾Przez § 1 pkt 5 lit. f rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 3.

Wymagania określone w § 5 ust. 6 pkt 2 uważa się za spełnione, jeżeli po zakończeniu każdego procesu biologicznego przetwarzania odpadów w warunkach tlenowych zostaną one potwierdzone badaniami laboratoryjnymi wykonanymi przez laboratorium, o którym mowa w art. 147a ust. 1 pkt 1 lub ust. 1a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska. Badania przeprowadza się w celu wykazania, że odpady, które mają zostać przekazane do składowania odpadów lub termicznego przekształcania odpadów zgodnie z § 5 ust. 10, spełniają wymagania dla stabilizatu. Próbki odpadów do badań pobiera przedstawiciel tego laboratorium.

Jeżeli w odniesieniu do procesów prowadzonych w takich samych warunkach technologicznych wyniki co najmniej 3 następujących po sobie badań potwierdziły spełnienie wymagań, o których mowa w § 5 ust. 6 pkt 2, dopuszcza się prowadzenie badań co najmniej raz na kwartał, jeżeli warunki technologiczne prowadzenia procesu nie uległy zmianie.

Do procesu mechaniczno-biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych prowadzonego na podstawie zezwolenia na przetwarzanie odpadów albo pozwolenia na wytwarzanie odpadów obejmującego zezwolenie na przetwarzanie odpadów, wydanych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, do instalacji, w której ten proces jest prowadzony, oraz do odpadów powstających w tym procesie stosuje się wymagania określone w tym zezwoleniu albo pozwoleniu.

Instalacje, dla których nie jest wymagane uzyskanie pozwolenia zintegrowanego, w których przed dniem wejścia w życie rozporządzenia były prowadzone procesy mechaniczno-biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych, powinny spełnić wymagania w zakresie miejsca rozładunku odpadów oraz przetwarzania odpadów określone w § 3 ust. 4, § 4 ust. 1 oraz § 6 ust. 1 w terminie do dnia 31 grudnia 2024 r.

Do procesu mechaniczno-biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych prowadzonego na podstawie pozwolenia zintegrowanego wydanego przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, do instalacji, w której ten proces jest prowadzony, oraz do odpadów powstających w tym procesie, do czasu zmiany tego pozwolenia, stosuje się wymagania określone w tym pozwoleniu.